Araştırmalara nazaran Anadolu’da bulunan en eski insan fosili olan bu kafatası,1,2 milyon yaşındaydı. Bu kalıntı; Denizli Adamı, Kocabaş Fosili ve Homo Erectus Fosili olmak üzere çeşitli isimlerle anıldı.
Peki bu kafatası hangi özelliklere sahipti ve bilim dünyasını nasıl aydınlattı?
Bu kafatasının bulunduğu Denizli’nin Kocabaş beldesi, Türkiye’nin en büyük vadi sistemlerinden birisinin içinde yer alır.
Bu kafatası, araştırmacı Jeolog M.C. Alçiçek’e nazaran, bu bölgede bulunan fabrikalardan birinin traverten alanından getirilen blokların ortasında göze çarpar. Devamında Alçiçek, bulgunun Homo çeşidinden birine ilişkin olduğunu fark eder ve bunu incelemeye başlar.
Çok geçmeden bu Homo Erectus örneğinin, 20 ila 40 yaşlarında genç bir erkek olduğu anlaşılır. Zira kafatası dikişleri kapanmış, sinüs oluşumu baş göstermiş ve kaş çıkıntıları tıpkı bir erkeğe misal.
Ayrıca bu kafatası kemiğinde görülen küçük bir lezyon, bir cins tüberküloz rahatsızlığının karakteristik özelliğine de işaret eder.
Bu genç adamın kafatasındaki tüberküloz lezyonu, çeşitli araştırmacılara farklı kapılar da ortalar. Yeni çalışmalar ışığında Londra’da yaşayan Gujarati Kızılderililer ve Fransız ordusunda vazife yapan Senegalli askerler de dahil olmak üzere birtakım insan kümelerinin, enfeksiyona sahip olduğu anlaşılır.
Böylece araştırma grubu bu toplumlarda, ayırt edici 2 özelliğe odaklanır. Birincisi alçak tropik enlemlerden kuzey ılıman bölgelere bir göç yolu olduğu, ikincisi ise bu insanların koyu bir deri rengine sahip olması.
Koyu derili insanların bedenleri D vitaminini genellikle daha az üretir zira cilt pigmentleri güneşin ultraviyole ışığını pürüzler.
Bundan hareketle araştırmacı Kappelman da bu Homo Erectus’un tropik bölgelerde evrimleştiğini ve böylece koyu ciltli olduğunu ileri sürer. Ayrıyeten bu cins muhtemelen, kuzeye taşındıktan sonra mevsimsel iklimlere ahenk sağlamak durumunda kalmıştır.
Yine çeşitli araştırmacılar, bu genç erkeğin bedeninin D vitaminini olması gerekenden daha az ürettiğini, böylelikle bağışıklık sisteminin zayıfladığını ve bu sebeple tüberküloza bir nevi kapı aralandığında hemfikir.
Ayrıca daha evvel bu tüberküloza ilişkin en eski bulgular, Mısır ve Peru’daki birkaç bin yıllık mumlarda bulmuştu ancak Denizli’de bulunan bu yeni örnekle, zaman ve coğrafik boşluk bağlamlarında taşlar yerine oturmuş oldu.
Bu keşif öylesine kıymetlidir ki Jeolog Alçiçek’e 2012 yılında Paris’te Monako İnsanlık Paleontolojisi Enstitüsü Ödülü verilir ve böylelikle bu kafatası fosili, geçmişin peşinde olan bilim dünyasına büyük bir keşif sunar.