Kuyu suyu kullandığımızda pek çoğumuz o suyun kaynatmadan içilmeyeceğini bilir zira içindeki bakteriler insan sıhhatini tehlikeye atabilir. Bu yüzden bakterilerin ölmesi için suyu kaynatmak, hayati derecede değere sahip diyebiliriz. Pekala bakteriler bu halde ölebiliyorsa, o vakit cesetlerine ne oluyor?
Bu sorunun yanıtı; bakterilerin mevt formuna, yaşadıkları ortama ve başka faktörlere bağlı olarak değişiyor. Hususun meraklılarını aşağıya alabiliriz:
Bakteriler, farklı hallerde ölebilirler. Örneğin; kaynar su, antibiyotikler, ışınlar yahut bağışıklık sistemi üzere dış etkenler tarafından öldürülebilirler.
Bakteriler; sıcaklık, pH, nem, besin, oksijen gibi çevresel faktörlere hassastır. Bu faktörlerin optimal bedellerinden uzaklaşması; bakterilerin büyümesini, bölünmesini yahut metabolizmasını engelleyebilir. Örneğin; kaynar su, bakterilerin hücre zarlarını ve proteinlerini bozarak onları öldürür.
Ancak kaynar suyun, tüm bakterileri öldürmediğini bilmek gerekir. Birtakım bakteriler, aşırı sıcaklıklara dayanıklı sporlar oluşturarak hayatta kalabilirler.
Bakteriler ayrıyeten antibiyotikler, ışınlar yahut bağışıklık sistemi gibi dış etkenler tarafından da öldürülebilirler. Antibiyotikler; bakterilerin hücre duvarını, DNA’sını yahut protein sentezini bozarak onları yok eder. Işınlar, bakterilerin DNA’sını parçalayarak onları öldürür. Bağışıklık sistemi; bakterileri tanıyarak onları fagositoz, inflamasyon yahut antikorlarla yok eder.
Bakteriler öldükten sonra, cesetleri öteki canlılar tarafından yenebilir, çözünebilir yahut fosilleşebilir.
Bakterilerin cesetleri, yaşadıkları ortama ve öbür canlıların varlığına bağlı olarak farklı formlarda son bulabilir. Örneğin; bakterilerin cesetleri, diğer bakteriler, mantarlar, protozoalar, solucanlar yahut böcekler üzere mikroorganizmalar tarafından yenebilir. Cesetler bu şekilde besin döngüsüne katkıda bulunur.
Bakterilerin cesetleri, nadiren de olsa fosilleşebilir. Bu formda, bakterilerin cesetleri milyonlarca yıl sonra bile varlıklarını koruyabilir. Örnek verecek olursak; stromatolitler, bakterilerin fosilleşmiş kolonileridir.
Bakteri cesetlerinin günlük hayatımızda olumsuz bir tesiri olmasa da ameliyat üzere özel hijyenik mevzularda cesetlerinin bir modülünün dahi bulunmamasına çok dikkat edilir.
Hastanelerin ekipman temizliği konusunda ne kadar hassas davrandığını az çok biliyoruzdur. Ameliyatlarda neşterlerin paklığı için çoklukla ikinci bir “Depirojenasyon” adımı uygulanır.
Bu, bakterilerin öldürülmesi için değil, geride kalan modüllerin bağışıklık reaksiyonunu tetiklememesi için uzaklaştırılması sürecidir. Yani bu işlemin amacı, bakterilerin cesetlerine kadar parçalamak.
Ve son olarak gelelim asıl sorumuza: meyyit bakterilerin günlük hayatımızda rastgele bir risk taşıma ihtimali var mı?
Bu sorunun yanıtı hem evet hem hayır. Zira yalnızca beşerler değil, neredeyse dünyadaki her şey meyyit yahut canlı bakterilerle kaplı. Aslında burada ana husus, meyyit bakteriyi hangi ortamda yediğiniz yahut içtiğiniz.
Burada anlatmak istediğimiz şey; meyyit bakterinin sizi makus etkilemesi de değil, birtakım bakterilerin ölü bile olsa endotoksin taşıyabilmeleri. Toksin üreten bakteriler, meyyit ya da canlı size ziyan verebilir. Bu yüzden pis yahut küflenmiş yiyecekleri/içecekleri tüketmemenizde yarar var zira bakterinin cinsine bağlı olarak sizi zehirleyebilir veya enfeksiyon kapmanıza neden olabilir.
Ayrıca şunu da hatırlatmak gerekir ki; her bakteri, sandığınız kadar makus değildir. Sonuçta her insanın binlerce bakteri taşıdığını düşünürsek, bu mevzuyu çok da takıntı etmemek lazım. Fakat siz tekrar de bilmediğiniz kaynaktan içtiğiniz suyu kaynatmayı ve yeni aldığınız meyveleri/sebzeleri yıkamayı unutmayın. Bizden söylemesi. 🙂