Daha evvel birbirinden farklı araçlar kullandıysanız kimilerinin daha “hızlı hissettirdiğine” rastlamış olabilirsiniz. Her şeyi geçtim, “hız” dediğimiz şeyi nasıl hissedebiliriz ki?
Hissettiğimiz şey, aslında sürat değil ve bu türlü hissetmemize sebep olan diğer farklı açıklamaları var. Bakalım kimi otomobillerin daha “hızlı hissettirmesinin” gerisinde yatan sebepler neler?
Hissettiğiniz şey sürat değil, ivme.
Bir otomobilin hangi süratte gittiğini, o suratı “hissederek” söyleyemezsiniz değil mi? Zira bedeniniz, suratı hissedemez. Şayet suratı hissettiğinizi düşünüyorsanız hissettiğiniz o şey, ivme ya da “g kuvvetidir” (serbest hareket eden bir objenin maruz kaldığı “kütleçekimsel olmayan” kuvvetlerin vektörel toplamı). Sabit bir hızdaysanız ivmeniz sıfırdır. Suratınız arttıkça ivmeniz artar.
Arabadaki rastgele bir istikamet değişikliği, g kuvveti ölçüsünü etkileyerek hızlanmaya yol açar. Tümseklerden geçmek üzere çok küçük ivmeler de vardır. Bu türlü yerlerde otomobil, üst hakikat bir sürat kazanıp geri iner. Mikro hızlanmalar yaşanır yani.
Süspansiyon sistemleri, ivmeyi şoföre aktarır.
Lastik ile bedeniniz arasındaki şasi, süspansiyon ve hatta koltuk üzere kısımların hepsi, otomobillerin birbirinden farklılaşmaya başladığı yerdir. Bu kısımlar, ivmenin şoföre yansıma miktarını tesirler.
“Donut” isimli YouTube kanalında, birebir süratte giden iki farklı otomobil üzerinde bir test yapıldı. Otomobillerde ivmeölçer kullanıldı. Hızlar tıpkı olmasına rağmen ivmeölçer farklılık gösteriyordu. Kıymetli olan hangi otomobilin daha süratli olduğu değil, daha süratli hissettirdiğiydi. Yani ivmeyi hissedebiliyoruz ve sert süspansiyonlu bir otomobil, bedenimize daha fazla ivme aktarıyor. Böylelikle daha “hızlı hissediyoruz”.
Algının rolü de yadsınamaz.
Gözlerimiz ve beynimiz, suratı algılamamız konusunda bizi yanıltabilir. Görüş açımız arttıkça ve çevresel faktörler çoğaldıkça daha yavaş gittiğimizi düşünürüz ve algımız değişir.
Bu hususla ilgili yapılan deneyde, iştirakçilerden otomobillerin suratlarını varsayım etmeleri istendi ve görüş açıları genişledikçe sürat varsayımları de yükseliyordu. Ayrıyeten daha alçak otomobiller, çoklukla daha süratli hisettirir zira denetim ve “hız hissi” verirler.
Arabadan gelen sesler ve hızlanmadaki ani değişimler, sürat hissimizi etkileyen bir başka faktör. Surattaki ani değişimler ve sarsıntılar, motorun titreşimi yahut egzozdaki gürlemeler; beynimizi geniş görüş açısı konusunda olduğu üzere kandırabilir ve olduğumuzdan daha süratli gittiğimizi düşünebiliriz. İşte tüm bu sebepler, kimi araçların daha süratli hissettirmesine sebep olur.
Otomobillerin bahis olduğu, ilgiyle okuyacağınız başka içeriklerimiz: