Metaverse’ün son vakitlerin en tanınan konusu olduğunu söylememiz yanlış olmaz. Birçok teknoloji devi, bu bahse yönelik milyarlarca dolarlık yatırım yapacağını açıklamıştı. Dünyanın en büyük şirketlerinden biri olan Facebook da ismini ‘Meta’ olarak değiştirmiş ve metaverse projelerini artıracağını duyurmuştu.
Tahmin edilebileceği üzere bu durum, dünyanın en büyük teknoloji fuarı olan CES’i (Tüketici Elektroniği Fuarı) de etkiledi. Geçtiğimiz günlerde iki yıl ortanın akabinde fizikî olarak gerçekleştirilen CES 2022’de birçok şirket, farklı dallarda yeni eserlerini tanıttı. Metaverse de bu fuarın öne çıkan mevzuları ortasında yer alıyordu.
“Eğer yaşadıklarımızı hissedemeyeceksek metaverse nedir ki?”
Metaverse’e yönelik birçok eser CES 2022’de gösterildi. İspanya merkezli şirket Owo da sanal gerçekliğe daha da ‘gerçekçi’ bir tecrübe sağlayacak olan sensörlerle donatılmış ceketini fuarda tanıttı. Şirketin kurucusu Jose Fuartes, “Eğer yaşadıklarımızı hissedemeyeceksek metaverse nedir ki?” ifadelerini kullandı ve sanal bir cihanda yaşadığımız deneyimleri; sarılmak, oyunlarda silahla vurulmak yahut rüzgar üzere, hakikaten hissedebileceğimiz bir ceket tasarladıklarını aktardı.
Fuertes, sensörlerle donatılmış olan ceketleri ile ilgili, “Amacımız, sanal olan dünyaları ‘ikinci bir vücut’ kullanarak daha gerçekçi hâle getirmek” ifadelerini kullandı. Bu yıl sonlarında piyasaya çıkacak olan 450 dolar bedelindeki bu ceketin, tahminen de metaverse’ün nasıl olabileceğini en düzgün gösteren distopik bir roman ve sinema olan ‘Ready Player One’ı aklımıza getirdiğini söyleyebiliriz.
Metaverse’ün istenilen düzeye ulaşması ne kadar sürecek?
Sanal gerçeklik teknolojileri (VR) şu an genel olarak oyunlarda kullanılıyor. Fakat birçok teknoloji devi, bu durumun değişmesini ve meskende oturan rastgele bir insanın sanal yahut artırılmış gerçeklik yoluyla farklı şeyleri de yapmasına imkan sağlamayı istiyor. Olağan Meta ve HTC üzere şirketlerin bu teknolojilere yatırımı epeyce büyük olsa da VR setleri hâlen uzun müddet giyilebilecek kadar rahat ve hafif değil.
Avrupa Web Zirvesi’nin başında yer alan Paddy Cosgrave de sanal ve artırılmış gerçeklik konusunda çok heyecanlı olduğunu; lakin Metaverse’ün istenilen düzeye ulaşmasının on yıldan fazla sürebileceğini, şu an heyecanlanmak için çok erken olduğunu belirtiyor.
Yine de bir metaverse şirketi olan Touchcast husus hakkında enteresan bir tanıtım yaptı. Touchcast, şirketler ortasında işbirliği yapılmasını sağlayacak olan, blok zinciri data tabanında yer alacak ‘.com’ gibisi ‘.metaverse’ adresine sahip bir platform tanıttı. Şirketin kurucusu Edo Segal da metaverse hakkında, “Metaverse’ü hiçbir şey durduramaz. 1999 yılında çevrim içi alışveriş yapabileceğimize inanmazdık. Bir de şimdiye bakın. İnsanlık dijital dünyalara yanlışsız ilerliyor.”
“Tek bir kostümle gerçekçi sanal tecrübeler yaşanacak”
Panasonic’in bir yan kuruluşu olan Shiftall da CES 2022’de metaverse yönelik geliştirilen bir eserini tanıttı. İnsanların avatarları yoluyla sanal dünya ziyaretlerini daha gerçekçi hâle getirmeyi planlayan şirket CEO’su Takuma Iwasa, hafif, rahat ve yüksek çözünürlüğe sahip olan VR setlerini fuarda tanıttı.
İlginç bir dizayna sahip olan bu set, fuarda epey ilgiyle karşılandı. Iwasa da yaptığı açıklamalarda, “Gelecekte, Ready Player One’da gördüğümüz üzere özel kostümler olacak ve gerçekçi metaverse tecrübeleri yaşanacak. Lakin şu anki metaverse kullanıcıları farklı farklı eserlerle bunları gerçekleştirecek. Tıpkı ‘cyborglar’ gibi” ifadelerine yer vererek gelecekte tek bir kostüm yoluyla insanların sanal dünyaları gerçek hayata emsal bir halde ziyaret edebileceğini düşündü.
Bu biçim açıklamalardan ve tanıtılan eserlerden metaverse’ün süratle geliştiğini söyleyebiliriz. Tekrar de birçok uzman, metaverse yoluyla, tıpkı internet geliştiğinde olduğu üzere, hayatımıza birçok tehlikenin girebileceğini düşünüyor ve ikazlarda bulunuyor. Bir genişletilmiş gerçeklik (XR) uzmanı olan Dan Günther de bu durumla ilgili, “Sahte içerikler ve kimlikler metaverse’ün içinde yer alacak. İnternetin evrimi boyunca gördüğümüz ve rahatsız olduğumuz şeyler burada da olacak” ifadelerini kullandı.