İkinci el araba ararken hepimizin beklentileri farklı oluyor. Model yılı, fiyatı, kilometresi ve arabadan beklediğimiz özellikleri başımızda oturttuktan sonra, dikkatimizi daha farklı faktörlere çevirmeye başlıyoruz.
Bunlardan birisi ise aracın kaporta durumu oluyor. Kimi bireyler “boyasız araba” ararken, kimileri ise “değişen olmasın, bana yeter” olarak düşünüyor. Her iki senaryoda da aracın değerinin değiştiğini görüyoruz. Pekala, bunun temelinde yatan sebep ne?
Eline boya tabancası alan herkesin usta olması.
Boyalı kesimin bedel kaybetmesine sebep olan aslında yapılan işçiliğin kalitesi ve itimat problemidir. Örneğin, yetkili serviste yapılan bir boya işçiliğinde hem aracın boya rengi tutacaktır hem de özgününe sadık kalarak tamir yapılacaktır. Bu formda yapılan boyama süreçlerinde, bedel kaybetmemesi gerekse bile araba minimum düzeyde paha kaybedecektir.
Diğer bir yandan, makûs bir boya atölyesi tarafından yapılan işçilikte renk ahengi olmaması, trim modüllerinin sökülürken tırnaklarının kırılması üzere sebepler; aracın estetik bütünlüğüne ziyan vererek arabada önemli bedel kaybına sebep olmaktadır. Bundan ötürü aracın modüllerinin sadece boyalı olması değil, tıpkı vakitte nasıl boyandığı da son derece değerlidir.
Küçük bir çizik mi, yoksa bâtın bir ağır hasar mı?
Her değişene sahip olan aracın büyük bir kazaya karışmış olduğunu yahut her lokal boyalı aracın küçük bir kazaya karışmış olduğunu düşünmek çok büyük bir yanlıştır. Bir otomobil “hatasız, boyasız, değişensiz” halinde ilanlanmış olsa bile, otomobil alttan aldığı mekanik hasarla hava yastıklarını açmış olabilir. Bu yüzden yapılan kazaya dair ayrıntılı görseller ve tadilat faturası önemli kıymet taşır.
Bazı durumlarda, otomobil küçük bir kaza geçirdikten sonra onarılması için yetkili servise götürüldüğünde, servis değiştirmeden düzeltilebilecek bir hasarı, kendi standartlarını karşılamayacağı için değiştirme yoluna gidebilir. Bu durumda, küçük bir hasara sahip otomobil, değişen modüle sahip olacaktır.
Peki, hasar kayıtlı olunca ne fark ediyor?
Hasar kaydı, aracın bugüne kadar geçirdiği belgelenen tüm kazalarının tarihleri, tamir fiyatları vb. bilgilerine ulaşabildiğimiz bir hizmettir. Otomobil kazaya karışır ve sigorta yahut kasko yoluyla tamirat yapılırsa, hasar kaydı olarak aracın siciline işlenir. Hasar kaydı olan otomobil, kazaya karıştığı için pahası düşecektir; ayrıyeten aracın hasar kaydının oranına nazaran kasko fiyatı da yükselecektir.
Arabasında değer kaybı yaşamak istemeyen kişiler bazen karıştıkları kazaların maliyetini ceplerinden karşılarlar ve bu hasar kaydına işlemez. Bu sebeptendir ki hasar kayıtsız otomobil kazasız otomobildir diye düşünmek yanlıştır.
Hazır lafı açılmışken, hasar kaydında tarihlere de dikkat etmeyi unutmamak gerek. 2015’te sıfır alındığı fiyatı 30.000 TL olan bir otomobil, 2 ay sonra karıştığı kazada 15.000 TL pahasında hasar kaydına sahip olabilir. Bugüne baktığınızda 15.000 TL kulağa çok yüksek bir fiyat üzere gelmese bile, aracın sıfır fiyatının yarısı kadar tadilat yapıldığını görebiliyoruz. Bu sebeple yalnızca hasarın yalnızca bedeli değil, tarihi de kıymetli.
Almadan evvel satmayı düşünmemiz.
Bir otomobil almadan evvel, “Acaba ben bu aracı satarken zorluk yaşar mıyım?” niyetiyle hareket edildiğinden ötürü, kusuru az olan aracın alıcı sayısı daha fazla oluyor.
Bu durumu şöyle örneklendirebiliriz: Tıpkı aracı arayan 3000 alıcıya göz atarsak; 1500 kişi boyasız, 750 kişi kıymetsiz yerlerde birkaç kesim boya olabilir, 750 kişi değişensiz ve yalnızca 250 kişi eksiksiz boyalı araba aramaktadır. Bu sebepten ötürü beşerler, daha rahat elden çıkarabilmek için hatasız arabalara daha fazla para ödemeyi tercih ediyor.
Herkesin gördüğü, bizim göremediğimiz ne?
Tercihlerin değişmesi için çok uzaklara gitmemize gerek yok. Çabucak yanımızdaki yavru vatan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti‘nde durumlar bir epey farklı. Bizde boya ve değişen bir takıntı haline gelirken, onlarda ise durum tam aksisi.
Arabalar vakit içinde çizik, göçük ve güneş yanığı üzere birçok kusura sahip oluyor. Otomobil satın almayı düşünen şahıslar ise bu kusurlara sahip otomobillere orjinal gözüyle değil, arabada boya masrafı var gözüyle bakıyor.
Değişene gelecek olursak: İşçiliğin kıymetli olması, yeni modülün daha ucuza gelmesi ve onarılacak modülün eski, değiştirilen modülün ise yeni olması; yani bir nevi aracın o kısmının yenilenmesi sebebiyle neredeyse kimse bu türlü bir takıntıya sahip değil.
Peki, araba alırken sizlere tekliflerimiz neler?
Arabaların yalnızca kaportadan oluştuğu yanılgısını bir kenara bırakmalısınız. Bildiğiniz üzere ülkemizde birçok aracın kendisi ve yedek parçası ithal olarak gelmekte ve her geçen gün fiyatları yükselmekte.
Alacağınız araçta mekanik problemler önemli düzeyde cebinizi yakabilir. Beğendiğiniz otomobillerden biri boyasız, başkası iki kesim boyalı ise fiyat olarak makul ve mekanik olarak size en az masraf açacak olanı seçmelisiniz.
Ayrıca boyasız otomobil denildiğinde, birçok insan yaptıkları küçük yahut büyük kazaları onarmayarak aracının paha kaybetmediğini savunsa bile, sonuç olarak bu durum araçta kıymet kaybına sebep olacaktır.
Son olarak, babanızdan dahi alıyor olsanız, ekspertize gitmeyi ihmal etmeyin.