Ekonomik aile arabası olarak satışa sunulan Nobel 200, tasarımı ile dikkat çekerek yalnızca Türkiye’de değil birçok ülkede de yollara çıkmaya başardı. Kısa bir dönem Türkiye’de gördüğümüz Nobel 200, cezbeden özellikleri olsa da ülkemizde çok uzun mühlet var olamadı.
Tozlu raflardan çıkardıklarımız, araç hakkında bilgi verse de Türkiye’deki serüveni hakkında yeterli bilgi yok, olanlar da pek emniyetli değil. Sebebini birazdan anlayacaksınız.
“İlk Türk otomobili” diye piyasaya sürülse de işin aslı o denli değil.
İlanlarda otomobilin tüm bilgileri verilse de bu işte bir yanlışlık vardı. Nobel 200, aslında ilanda bahsedildiği üzere (soldaki) “İlk Türk otomobili” değildi. Sağdaki gazete kupüründe “İngiliz Endüstrinin Son Şahaseri” yazısı da gerçeği yansıtmıyor.
Araştırmalarımız sonucunda gördük ki Nobel 200, ne Türklerin ne İngilizlerin dizaynıydı. Tasarım, Almanya’ya aitti.
“İlk Türk otomobili” üzere savlı kampanyalarla pazarlanan Nobel 200’ün Almanya’daki doğuşu.
İkinci Dünya Savaşı ile dünyada ekonomik arabalara talep artmıştı. O dönem serbest gazeteci olarak çalışan Norbert Stevenson, Berlin Teknik Üniversitesinde aldığı makine mühendisliği eğitimi sonrasında Nobel 200’ü tasarlamaya başladı.
Projesinin kabulü için birçok kişinin kapısını çalan Stevenson, 1949’da Fulda Elektrik Makineleri firmasının işletmecisi Karl Schmitt’i ikna etti. Almanya’nın Fulda kentinde Bosch bayiliği de yapan Schmitt ve Stevenson, Nobel 200’ü birinci olarak Fulda’da “Fuldamobil” olarak üretmeye başladılar.
Nobel 200, dünyanın pek çok yerinde farklı isimler ile üretildi.
Almanya’da hayli ilgi gören Nobel 200; Türkiye, İngiltere ve Şili’de Nobel ismi ile üretilirken Almanya’nın yanı sıra Güney Afrika’da ise Fuldamobil ismi ile üretildi.
Tasarım; Arjantin’de Bambi, Yunanistan’da Attica, Hollanda’da Bambino, Hindistan’da Hans Vahaar, İsveç’te Fram Kind Fulda markası ile üretilip satışa sunuldu.
Nobel 200, dünyada 1950-1969 yılları ortasında üretilse de Türkiye’de yalnızca 1958 ila 1961 yılları arasında üretilip satışa sunuldu. Yani aslında Nobel 200 için “yerli” demek mümkün değil lakin Türkiye’de “seri üretime geçen birinci otomobil” denilebilir. Lakin Türkiye’de hangi firma tarafından imal edildiği ve kaç adet satıldığı üzere kimi bilgiler maalesef kaybolup gitmiş.
Nobel 200’den geriye kalan bilgiler.
Nobel 200 için LEGO üzere tarifini yapsak pek garip olmaz sanırım zira bu 3 tekerlekli küçük aracımız, büyüklü küçüklü 2171 modülün birleşiminden ortaya çıkarılıyor. 100 kilometrede 4 litre yakıt harcaması ise Nobel 200 reklamlarında öne çıkarılan özelliklerden biri.
Ucuz yedek modül ve lastikleri ise “ekonomik araba” tarifinin bir başka karşılığı. Dışarıdan ufak üzere gözükse de Nobel 200, 4 kişilik küçük lakin dev bir otomobildi. Ayrıyeten araç, yüzde 25 vergi indirimi ile devrinde, 12 bin 500 ila 13 bin 200 Türk lirası fiyat aralıklarında satışa sunuluyordu.
Gazetedeki ilanda görmüş olduğunuz üzere Nobel 200 için elimizde kalan tek adres ise Şişli-Halaskargazi Caddesi. Aracın, neden silinip gittiğini ise kimse bilmiyor.
Şimdi olsa bu 3 tekerlekli tatlı arabayı kim yapmış olursa olsun, yakıt da bu kadar değerliyken kullanır mıydınız?
Geçmişteki diğer otomobiller ile ilgili içeriklerimize de göz atabilir, eskiyi yâd edebilirsiniz: