Japon web sitelerine baktığınızda diğer ülkelerin sitelerine nazaran çok farklı bir tasarım anlayışıyla karşılaştığınızı fark etmişsinizdir. Çoklukla çok fazla metin, renk, font, fotoğraf ve link içerir. Bu siteler kimilerimize karmaşık, kimilerimize estetik görünebilir.
Tatlılıkla bunaltıcılık çizgisi arasında gidip gelen siteler, neden öteki ülkelerinkine kıyasla daha farklı? Gelin, size anlatalım.
Japonca, üç farklı yazı sistemi kullanır: Hiragana, Katakana ve Kanji.
Kanji, Çince karakterlerden oluşur ve binlerce farklı sembol içerir. Bu nedenle Japonca için yeni bir font oluşturmak, Latin alfabesine nazaran çok daha sıkıntı ve vakit alıcı bir iş diyebiliriz. Örneğin bir font için yaklaşık 7000 ila 16.000 arasında glif (harf yahut sembol) gerekiyor.
Bu yüzden Japon web sitelerinde font seçimi çok sınırlı çünkü harfleri daha büyük olduğu içindaha uzun yükleme müddetlerine sahip. Bu da web sitelerinin görsel hiyerarşi oluşturmak için farklı teknikler kullanmasını gerektiriyor. Yani anlayacağınız, ölme eşeğim ölme durumu yaşanıyor.
Aklınız karışır üzere oldu, o yüzden gelin Amerikan ve Japon Starbucks web sitelerinden örnek vererek açıklayalım:
Amerikan web sitesi: Büyük, renkli fotoğraf ve metin bloklarıyla ziyaretçileri karşılarken; metinlerde farklı font boyutları, kalınlıkları ve tıklanabilir butonları kullanıyor.
Japon web sitesinde ise yazı tipleri seçilebilir değil ve tıklanabilir butonlar yerine her fotoğrafın kendisinin sizi ilgili web sayfasına yönlendiren bir buton var.
Ekran çözünürlüğünüze bağlı olarak başlıkların birçoğunun biraz bulanık olduğu da âşikar çünkü bunlar gerçek yazı tipleri değil, raster fotoğraflar.
Sitelerin tasarımında teknolojik faktörlerin de rolü var.
Japonya, 1990’lı yıllarda internete erişimde dünyanın önde gelen ülkelerinden biriydi lakin erişim çoğunlukla cep telefonları üzerinden gerçekleşiyordu. Bu nedenle Japon web siteleri, küçük ekranlara ahenk sağlamak için daha fazla metin ve daha az fotoğraf kullanmak zorunda kaldı.
2000’li yıllarda, Japonya’nın internet altyapısı diğer ülkelerle kıyaslandığında geride kalmaya başladı. Özellikle geniş bant internetin yaygınlaşması konusunda Çin, ABD ve Avrupa ülkelerinin gerisinde kaldı. Böylelikle ortaya düşük çözünürlüklü ve büyük fontlu siteler çıktı.
2010’lu yıllarda Japonya’nın internet altyapısı güzelleşmeye başladı ve akıllı telefonlar yaygınlaştı ancak web siteleri eskisi üzere kalmaya devam etti. E hâliyle, pek çok ülke durumu garipsedi.
Japon web sitelerinin tasarımında sadece teknik nedenler değil, kültürel nedenler de önemli (mi sanki?).
Japon kültürü, klâsik olarak çok katmanlı, ayrıntılı ve zengin bir kültürdür. Kültürel miraslarını devam ettirmek istedikleri için sitelerinde bol bol renk ve sembol bulunuyor. Bu durumdan “kültürel etmenlerden dolayı” diyerek sıyrılmaya çalışan Japonya ise bu husus özelinde sıkça tenkide maruz kalıyor.
Ayrıca yalnızca siteleri de bu türlü değil; aynı zamanda sokaklarında, TV/reality gösterilerinde, YouTube kapaklarında ve TikTok/Instagram videolarında da durum bu türlü. Kısaca, bu üslubu düzgünce benimsemişler diyip mevzuyu kapatabiliriz.
Peki siz ne düşünüyorsunuz? Sizce sitelerinin tasarımı göz kanatır vaziyette mi yoksa pek güzel mu? Yorumlarda fikirlerinizi bekliyor olacağız.
Uzak Doğu kültürü ilginizi çekiyorsa sizi şöyle aşağıya alabiliriz: