Gelişen teknolojiler sayesinde, makine tahsili ve yapay zeka algoritmaları artık haberlerden öykülere, teknik makalelerden kolay blog yazılarına kadar her cinste içerik üretebiliyor. Bu durum, doğal olarak bir soruyu gündeme getiriyor: “Yapay zekayla yazılan bir içeriği nasıl tespit edebiliriz?”
Yukarıda okumuş olduğunuz giriş yazısı, ChatGPT 4 tarafından yazıldı.
Peki siz, bunun farkına varabildiniz mi? Şayet artık herkesin yapay zekâ kullandığı günümüzde karşınıza çıkan içerikleri denetim etmek istiyorsanız size bunun taktiklerini öteki yerlerde bulamayacağınız ayrıntılar ile veriyoruz.
Yapay zekâ tarafından yazılan içerikler, bazen o kadar ince ve ustalıkla hazırlanıyor ki birçok kişi nitekim insan elinden çıkmış sanabiliyor. Yalnızca içerik yöneticileri değil, akademisyenlerin ve öğretmenlerin de içine kurt düşüren “Yapay zekâ ile mi yazıldı sanki?” sorusuna açıklık getirelim.
Öncelikle şu giriş paragrafı özelinde bir giriş yapalım.
Yapay zekâ programları, sizin belirttiğiniz üslupta içerikler yazsa da genellikle stok cümleler kullanır. Samimi lisan deseniz bile bu samimiyete verecek örnekler bulmakta zorlanır. Giriş yazısında da gördüğünüz üzere samimi bir lisan yerine stok ve robotik cümleler yer alıyor.
Eğer sıklıkla yazı okuyorsanız aslında içerik ayrımını net biçimde anlayabilirsiniz. Cümle yapıları çoklukla birebirdir. Biz içerik müellifleri, ChatGPT üzere programlardan dayanak alsak da bunun üzerine içerik kurgulamayız. Zira o bir robot, biz bir insanız ve birebir lisanı konuşmamız mümkün değil. Bu yüzden de günlük lisana yaklaşması güç.
Gelelim her yerde bulamayacağınız bir bilgiye. Yapay zekâ bizim kadar yazım kurallarına hâkim değil. Gördüğünüz üzere kendisi “zeka ve hikaye” müellif. Lakin doğrusu “zekâ ve hikâye”dir.
Ayrıca virgülü birçok yerde gereksiz kullanır. “Sayesinde” sözünden sonra kullanılan virgül üzere. Genelde kendisi bu yazıda olmasa bile “ayrıca” üzere kimi sözlerden sonra da virgül kullanılır ve bu gereksizdir. Tekrarlı bağlaçlardan evvel virgül olmaması gerektiğini de kendisine birisinin söylemesi lazım.
Yapay zekâ içeriklerinde duygusal zekâya yer yoktur.
Yapay zekâ metinleri, bariz birtakım özellikler taşır. Onların, metinleri ekseriyetle makul bir bilgi setinden öğrenmeleri, lisan ve tarz konusunda hayli tutumlu olmasına neden olur. Yapay zekâ sistemi, müellifin şeklini taklit ederek yazı üretebilir fakat o müellifin şahsî tecrübelerini ve duygusal zekâsını veremez, deneyimlemekten mahrumdur.
Tutarsız metinler oluşturabilir.
Bazı içerikler eksik yahut mantık dışı ise ya yapay zekâdan şüphelenmelisiniz ya da müellifin kabiliyetinden. Her ikisinde de o içerikte bir dert vardır. Bu makineler, lisanın nüanslarını ve karmaşık yapılarını tam manasıyla kavrayamaz. Böylece de kimi durumlarda garip ve anlamsız cümleler ortaya çıkabilir. Ayrıyeten uzun ve karmaşık metinlerde, husus dağılması ve tutarsızlık görüyorsanız da yapay zekâ kurdunu içinize düşürebilirsiniz.
Çok sık tekrarlama yaparlar.
Yapay zekâ, öğrendiği kalıbı tekrar etme eğilimindedir. Birebir tabirler, söz kümeleri ve tabirler metin içerisinde sıklıkla yer alır. Ayrıyeten YZ metinleri, belli anahtar sözleri çok kullanılır.
Örneklendirecek olursak yapay zekâ, “bu, bir, bu nedenle, örneğin” üzere kimi sözleri çok fazla kullanır. Düzenleme yapılmayan içeriklerde ctrl+f yapıp “bir” aratması yaparsanız ne kadar insan elinden çıkmış olduğunu görebilirsiniz.
Kendisi Türkçeye sandığınız kadar hâkim değil.
Dilimizin ne kadar geniş olduğu konusunda YZ, birçok açıdan eksik kalıyor. Kelimeler konusunda kısırdır ve çok fazla ayrıntı göremezsiniz. Yazım kuralları konusunda takıntılı birisi iseniz ne demek istediğimizi daha düzgün anlayabilirsiniz.
Yukarıda vermiş olduğumuz virgül ve şapka kullanımına ek bilgi olarak şayet bir yapay zekâ yazısı açarsanız metin içerisinde de/da bağlaçlarının yer almadığını görürsünüz. Hâlbuki bağlaçlar candır.
Yapay zekâ tespit yazılımları her vakit işe yaramayabilir.
Metinlerde yapay zekânın varlığını tespit etmek için birçok yazılım var. Fakat bunların her vakit sağlam olmadığını bilmelisiniz. Özel algoritmalar geliştirilse de artık yapay zekânın da kendini çok düzgün geliştirdiği unutulmamalı.
Yapay zekâ teşebbüsü şirketi Hugging Face’in siyaset yöneticisi Irene Solaiman da bu bahiste şöyle yorum yapıyor: Yapay zekâ tespitinde sihirli bir tahlil yok. Tıpkı beşerler üzere bu zekâlar da giderek güçlendiği için tespit modelleri yalnızca geriden yakalamaya çalışıyor ve hiç bir vakit mutlak tahlil sunamıyor.
En sağlam sistem, insan kontrolü.
Karşınıza hangi yazılım çıkarsa çıksın yapay zekâ tespit etmek için yapabileceğiniz en âlâ şey kendinizsiniz. Uzman bir editör yahut muharrir, metinlerdeki birtakım nüansları, yanılgıları makine tabanlı usullerden daha tesirli biçimde tespit edebilir.
Yapay zekânın geleceğe tesirleri neler?
Yapay zekâ yazımının geleceği hem heyecan verici hem de belirsizliklerle dolu. Bu teknolojinin gelişiminin, yazı dünyasında kıymetli değişikliklere yol açacağı kesin. Teknoloji ilerlemeye devam ettikçe yapay zekâ metinlerinin kalitesi ve çeşitliliği de artacak. Daha doğal ve insan gibisi yazım tarzları da benimsendiği vakit ayırt etmesi çok daha güç olacak.
İçerik üretiminde ihtilal yaratacağı da kesin. Bilhassa standart ve tekrarlayan içerik gerektiren alanlarda büyük bir randıman katacak. Haber yazımı, bilgi tabanlı raporlar ve hatta kimi edebî eserler, daha süratli ve faal biçimde üretilecek. Bir müellif, yapay zekâ sayesinde yazdığı yazıları katlayacak ve kimse “Nasıl yani?” diyemeyecek.
Eğitim kesiminde de yapay zekânın yararları yadsınamaz. Öğrencilere yardımcı olmak ve öğrenme süreçlerini desteklemek için YZ yazımı kullanabilir. İnteraktif öğrenme deneyimleri tekrar YZ ile geliştirilebilir.
Yapay zekâ içeriklerinde telif hakları konusu nereye hakikat gidecek?
Dünya gündeminden biri de yapay zekânın telif hakları. YZ ile yazım yükseldikçe bu sorun daha da artacak zira özgün içerik korunması olmayacak. Telif hakkı ve yapay zekâ metinlerinin sorumluluğu üzere bahisler, daha da değerli tartışma alanları hâline gelebilir.
Sonuç olarak, yapay zekâ yazımını tespit etmenin teknikleri gelişse de bu alan daima değişim hâlinde. Hasebiyle da insan kontrolünün ve kritik niyetin değeri artmaya devam ediyor. Tüm bu sorular hem müellifleri hem de okuyucuları etkileyen, geleceğin yazı dünyasını şekillendirecek.
Peki siz, hiç yapay zekâ içeriği mi diye denetim ediyor musunuz? Tecrübelerinizi yorumlara bekliyoruz.
Yapay zekâ ilgili öteki içeriklerimiz: