Bir yazılımcının istediğini yaptırmak için bilgisayarıyla bağlantı kurarken kullandığı dile programlama dili denir. Programlama lisanıyla yazılan komutlar sayesinde bilgisayar yapması gerekeni anlar ve verilen komutları sürece döker. Günümüzde yazılımcılar tarafından kullanılan birbirinden farklı 800’den fazla programlama lisanı mevcut ve bugün sizlere anlatacağımız Python da bu 800 lisandan biri.
Netflix, Instagram, Dropbox, Spotify ve hatta Google’ın da kullandığı Python’un ne olduğunu merak ediyorsanız gelin birlikte bakalım.
Python nedir, ne için kullanılır?
Basitçe açıklamak gerekirse Python, dinamik semantiği olan obje odaklı, genel hedefli bir üst seviye programlama lisanıdır. Yani bu da demek oluyor ki, yanlışsız araçlarla desteklendiği taktirde çabucak hemen her şeyi oluşturmak için kullanılabilir.
Python’un dinamik yazma ve dinamik bağlama ile birleştirilmiş yüksek seviyede yerleşik data yapıları, onu süratli uygulama geliştirmek (Rapid Application Development) ve mevcut bileşenleri birbirine bağlamak için bir komut belgesi oluşturma yahut tutkal lisanı olarak kullanımı için hayli alımlı kılmaktadır. Python’un kolay, öğrenmesi kolay sözdizimi onu daha okunulabilir kılar ve bu da program bakım maliyetini azaltır. Python ayrıyeten program modülerliğini ve yine kod kullanımını teşvik eden modülleri ve paketleri de desteklemekte. Python yorumlayıcısı ve standart kapsamlı kitaplığını tüm büyük platformlar için ücretsiz bir formda bulmak mümkün ve dağıtımı için de para ödemeniz gerekmez.
Profesyonel açıdan bakacak olursak Python; backend internet geliştirme, bilgi tahlili, yapay zeka ve bilimsel bilgi işlemleri için harikadır. Birçok geliştirici üretkenlik araçları, masaüstü uygulamaları ve oyunlar oluşturmak için Python’u kullanıyor, yani şayet olur da Python’u öğrenmek ister ya da öğrenme evresinde takıldığınız yerler olursa açıp bakabileceğiniz bir sürü yardımcı kaynak var.
Python’un çalışma prensibi nedir?
Programcılar, sağladığı artan üretkenlik nedeniyle çoklukla Python’a tabir yerindeyse vurulurlar. Python’da derleme adımı olmadığından, düzenleme-test-hata ayıklama döngüsü inanılmaz derecede süratlidir. Python programlarında kusur ayıklamak kolaydır: rastgele bir yanılgı yahut yanlışlı giriş asla bir segmentasyon yanılgısına neden olmaz. Bunun yerine, yorumlayıcı bir yanılgı keşfettiğinde bir istisna oluşturur. Program istisnayı yakalamadığında, yorumlayıcı bir yığın izi yazdırır. Kaynak seviyesinde bir yanılgı ayıklayıcı, mahallî ve küresel değişkenlerin incelenmesine, keyfi sözlerin kıymetlendirilmesine, kesme noktalarının ayarlanmasına, kodda her seferinde bir satır adım adım ilerlemeye vesaire müsaade verir.
Hata ayıklayıcı, Python’un iç müşahede gücüne tanıklık ederek Python’un kendi lisanında yazılmıştır. Öte yandan, çoklukla bir programda kusur ayıklamanın en süratli yolu, kaynağa birkaç yazdırma tabiri eklemektir: hızlı düzenleme-test-hata ayıklama döngüsü bu kolay yaklaşımı çok tesirli kılar.
Peki Python öğrenmesi kolay bir lisan mi?
İsmini ünlü komedi/hiciv serisi Monthy Python’dan alan ve ‘başlangıç dostu‘ olarak nitelendirebileceğimiz Python, anlaşılması kolay ve kullanımı eğlenceli olacak biçimde tasarlandı. Cümbüşün mükemmel bir motivasyon olduğunu ve genelde sıkıcı olan öğrenme sürecini kolaylaştırdığını göz önünde bulundurursak, Python ile süratlice prototipler ve araçlar oluşturabileceğinizi ve birden fazla kullanıcının Python’da kodlamayı tatmin edici bulduğunu söylersek pek de yanılmış olmayız. Bu özellikler Python’un yazılıma yeni başlayanlar ortasında tanınan olmasını ve ABD’nin en uygun üniversitelerinde en tanınan giriş lisanı olarak da Java’nın tahtına oturmasını sağladı.
Çok yüksek düzeyli bir lisan olan Python, kodlamaya yeni başlayanlar için çok fazla kelam dizimi öğrenme gerektiren İngilizce üzeredir. Python sizin yerinize çok fazla karmaşıklığın üstesinden gelir ve yeni başlayanların programlama kavramlarını öğrenmeye odaklanmasına ve çok fazla detay için endişelenmemesine imkan sağladığı için de epeyce başlangıç dostudur.
Dinamik olarak yazılan bir lisan olan Python için son derece esnek bir dil diyebiliriz. Bu esneklik, özelliklerin nasıl oluşturulacağına dair katı kuralların olmadığı ve her ne kadar Python’un ideolojisi sıkıntıları en kolay ve pak yoldan çözmeye dayalı olsa da, farklı tekniklere başvurarak meseleleri çözme konusunda daha fazla seçeneğe sahip olacağınız manasına gelir. Dahası, Python yanlışlarınızı epey ölçülü bir formda karşılar, yani sıkıntılı kısma ulaşana kadar programınızı düzenleyip çalıştırabilirsiniz.
Python’un eksileri nelerdir?
Python dinamik olarak yazılan bir lisan olduğundan, kullanıldığı bağlama nazaran bir şey kolay kolay birden fazla manaya gelebilir. Bir Python uygulaması büyüyüp daha karmaşık hale geldikçe, yanılgıların izlenmesi ve düzeltilmesi zorlaşacağından bakımı zorlaşabilir, bu nedenle kodunuzu nasıl tasarlayacağınızı yahut bakımı kolaylaştırmak için ünite testleri yazmayı bilmek deneyim ve bilgi gerektirir.
Ayrıca, çok esnek olduğu ve makinenin bir şeyin tarifinin ne olduğundan tam olarak emin olmak için çok fazla referans yapması gerektiği için bu durum Python’un performansını biraz yavaşlatabilir ve ağır çalışmasına neden olabilir.
Her halükarda, Python’un daha süratli olan PyPy üzere alternatif uygulamaları mevcut. Bu alternatifler şimdi Java kadar süratli olmasalar da, suratı büyük ölçüde arttırdıklarını belirtmekte de yarar var.
Python toplulukları:
- StackOverflow’da en büyük 5. topluluk
- Meetup’da en büyük 3. topluluk
- GitHub’ en çok kullanılan 4. lisan
Programlama dünyasına adım attığınızda kısa müddette anlarsınız ki, geliştirici topluluğu büsbütün gerektiğinde yardım almak ve etmek üzerine kurulu olduğundan, programlama topluluğunun en değerli kilit noktalarından birisi destektir. Yani, topluluğun büyüklüğüyle yardım alma olasılığınız hakikat orantılıdır ve topluluk ne kadar büyük olursa o kadar insan geliştirme sürecini kolaylaştırmak için yararlı araçlar geliştirir.
StackOverflow’da en büyük 5. topluluk
Eğer kodlamaya yeni başlayan birisiyseniz, bir soru-cevap sitesi olan StackOverflow elbet kısa bir mühlet içinde uğrak noktanız haline gelecektir. Python’un StackOverflow’da 85,900’nin üzerinde takipçisi ve hakkında 500,000’den fazla da sorusu bulunmakta. Bunlara ek olarak başka tanınan programlama lisanlarına kıyasla Python ile alakalı sorular, cevaplanması en mümkün 3. sorulardır.
Meetup’da en büyük 3. topluluk
Python’un, totalde 608,000’den fazla üyesiyle birlikte Meetup.com’da 1300’den fazla kümesi bulunmakta ve bu da Python’u, programlama lisanları baz alındığında Meetup’ın en büyük 3. topluluğu yapıyor. Meetup üzerinden ağ kurabilir, öteki geliştiricilerden bilgi edinebilir ve dilerseniz mentorluk servislerinden yararlanabilirsiniz.
GitHub’ en çok kullanılan 4. lisan
Ne kadar yararlı proje varsa o kadar birilerinin geliştirme sürecinizi büyük ölçüde hızlandıracak olan, istediğiniz fonksiyonu halihazırda ve güzel bir formda oluşturmuş olma mümkünlüğü vardır. 950’den fazla Python projesinin 500’den fazla yıldızı bulunuyor.
Python’un ayrıyeten bilgi tahliline ve bilimsel hesaplamaya yardımcı olan çok sayıda kitaplığa sahip olduğu bilinmektedir. Buna ek olarak, kolay oyunlar yapmak istiyenleriniz için PyGames, oyun oluşturmak için hoş bir oyun motorudur.
Sektöründe epeyce istek gören Python’un meslek imkanları:
Startuplar ve iş arayanlar için bir site olan AngelList’e nazaran Python en çok talep edilen 2. ve en yüksek ortalama maaşa sahip beceri. Büyük datanın yükselişiyle birlikte, bilhassa de Python makine tahsili gerektiren vazifeleri gerçekleştirmek için web uygulamalarına kolay kolay entegre edilebildiğinden, Python geliştiricileri data bilimci olarak epeyce istek görmekte.
Python’un geleceği neler vadediyor?
TIOBE endeksine nazaran, en tanınan 100 programlama lisanı sıralamasında Python 4. sırada. Bir öteki programlama lisanı olan Ruby on Rails ve son vakitlerde da Node.js’nin yükselişe geçmesiyle birlikte, Python’un backend internet gelişimi için ana prototipleme lisanı olarak kullanımı, bilhassa parçalanmış bir MVC ekosistemine sahip olduğu için biraz azalmış olsa da büyük datanın giderek daha değerli hale gelmesiyle Python, her zamankinden daha fazla talep gören, bilhassa web uygulamalarına entegre edilebilen bir marifet haline geldi.
Açık kaynaklı bir proje olarak Python, ölçülü bir güncelleme döngüsü ile faal olarak çalışılır ve gayesine uygun kaldığından emin olmak için her yıl yeni sürümler çıkarır.
Bir programlama lisanının hedefine uygun kalma yeteneği, lisanın yeni ve taze kalmasına da bağlıdır. Arama hacmi açısından Python, öğrenmek isteyen herkes için öteki lisanlar ortasında 1. sıraya yükseldi. Python’a olan ilgi 2015’te %22,1 oranla büyüme gösterdi. Gidişata bakacak olursak rahatça söyleyebiliriz ki hedefine hizmet etme açısından Python, geniş kitlesinin de yardımıyla gelecekte de ipleri elinde tutmaya devam edecek.