Elektrikli otomobil üretiminde BYD’nin akabinde ikinci sırada bulunan Tesla, ABD’nin dört bir yanına 120 kW güce sahip 20 bini aşkın “süper şarj” istasyonu kurmuş olsa da elektrikli araçları şarj etmek, akaryakıtlı ve dizel araçlara yakıt alıp yola devam etmek kadar kısa süren bir süreç değil.
Benzinli otomobillere nazaran daha az menzil sunan bu otomobillerin en büyük dezavantajı uzun seyahat sırasında bataryalarının bitmesi ve şoförlerin çekici çağırmak zorunda kalmasıydı. Pekala Tesla üzere elektrikli otomobillerin yolunu akaryakıt ile kesiştiren bahis tam olarak ne?
Yol kenarına çekilmiş, dörtlüleri yanan Tesla sahiplerinin yoldan geçen araçlardan benzin istemesi bir müddet evvel alay konusu olmuştu.
İnsanlar Tesla sahiplerinin şaka amaçlı benzin istediklerini düşünüyorlar lakin durum aslında o denli değil.
Bu akaryakıt gereksinimi olağan ki otomobile akaryakıt koymak için değil. Şoförlerin bagajlarında taşıdığı benzinli jeneratörü beslemek için akaryakıt gerekiyor ve böylece yolda kalan Tesla’lar rastgele bir şarj istasyonuna gereksinim duymadan şarj olabiliyor.
Elektrikli aracınızda taşınabilir bir jeneratör taşımak, yolda kalacağım korkusuna hakikaten bir tahlil mü?
Günümüzde çıkan elektrikli arabalara baktığımızda birçoklarının menzil kıymetleri 500 kilometreye yaklaşmış durumda. Kent içi kullanım için hayli kâfi olan bu paha maalesef uzun seyahatler için yeterli olmuyor.
Sürücüler benzinli jeneratörlerle bu sıkıntıya tahlil üretmişler fakat bu jeneratörlerin gücü olan 100 kWH, bir aracın bütün şarj muhtaçlığını karşılayabilecek kadar kâfi değiller.
Taşınabilir akaryakıtlı jeneratörlerle elektrikli aracınızı şarj edebilirsiniz lakin bunu yapmak, sandığınız kadar kolay değil.
Mantık olarak düşündüğümüzde bir telefon için yanımızda nasıl powerbank taşıyorsak, elektrikli otomobiller için de jeneratör taşıyabiliriz; buraya kadar rastgele bir sorun yok lakin durum powerbank üzerinden bir telefonu şarj etmek kadar kolay değil.
Tesla başta olmak üzere birtakım elektrikli araçlar, güvenlik tedbirleri sebebiyle jeneratörlerle şarj etmeyi desteklemiyor. Bunun en önemli sebeplerinden biri; güçlü elektrikli araçların, “Çoklu Topraklanmış Nötr (MEN)” topraklama sistemine sahip bir güç kaynağına muhtaçlık duyması. Maalesef portatif jeneratörlerin hepsi bu kategoriye girmiyor.
Peki MEN sistemli jeneratörlerin çalışma prensibi ne? Hakikaten bu ağır aygıta muhtaçlığımız var mı?
Benzinli jeneratörler, akaryakıtın kimyasal gücünü mekanik güce dönüştürerek çalışan içten yanmalı bir motordan oluşuyor. Oluşan mekanik güç daha sonra alternatörü çalıştırıyor ve böylece elektrik üretimi başlıyor.
Her şey bununla bitmiyor, aygıtın ürettiği elektriği arabanıza bir kablo yardımıyla aktarmanız gerekiyor lakin kullanacağınız şarj kablosu burada hayati bir kıymet taşıyor. Tesla otomobiller, RCD (artık akım cihazı) protokolü olmayan jeneratörlerden gelen elektriği kabul etmiyor.
Eğer RCD bulunmayan bir jeneratörle aracınızı şarj etme konusunda ısrarcı olursanız ve farklı yollar denemeye kalkışırsanız; yüksek akım gücüne sahip olan bu aygıt, otomobilinize ve size büyük ziyanlar verebilir.
Arabamızı yol kenarına çektik ve 8-9 saat şarj olmasını bekledik. Pekala, elektrikli araçları seyir hâlindeyken şarj etmek mümkün mü?
Teoride mümkün fakat pratikte bu süreç hem zahmetli hem de epeyce verimsiz olacaktır. Standart bir Tesla’yı besleyebilecek güçte bir jeneratörün en az 40 amper ve 240 volt güç üretmesi gerekiyor, bu da 9600 Watt’a tekabül ediyor.
Böylesine önemli bir güç akışının gerçekleştiği sırada, yüksek süratlerde seyahat etmemiz pek sağlıklı olmayacaktır. Jeneratörün ürettiği güç ve bu gücün eş vakitli olarak motora aktarılmasıyla birlikte aracın bataryası ciddi derecede ısınacaktır.
Bir elektrikli araçla yapabileceğiniz en tehlikeli şeylerden biri olan “seyir hâlindeyken jeneratörle şarj etmek” ölümcül sonuçlar doğurabilir.
Elektrikli araçlar hakkında daha fazla okuma yapmak isterseniz aşağıdaki içeriklerimizi inceleyebilirsiniz: