Arabanızın Ömrünü Kısaltmak İstemiyorsanız Dikkat Etmelisiniz: El Frenini Çekerken Düğmeye Basmalı mıyız, Basmamalı mıyız?

El frenini çekerken düğmeye basılması gerektiğini söyleyenler, düğmeye basılmadığı takdirde mandalın dişlerinin aşınacağını argüman eder. Fakat bu yaygın fikir, kulağa mantıklı gelse de gerçek değil. Pekala neden?

Bunu öğrenmek için el freninin düzeneğinin nasıl çalıştığına bir göz attıktan sonra düğmesine basmadan çektiğinizde neler olabileceğine ve olmayacağına bakalım.

İlk olarak el freninin çalışma prensibine bakalım:

El freni, bir öbür ismiyle park freni; pimin etrafında döner ve fren kaliplerine (durdurma gücünü sağlayan ve bunu üretebilmesi için diske basmaya başlayacak formda üretilen balataya yataklık eden, balatayı taşıyan ve diske gerçek ileri geri hareket sağlayan parça) bağlı bir kabloyu çeker. Bu kablo, frenleri çeker ve art frenlere baskı uygular.

Kilitleme düzeneğinin nasıl çalıştığını aşağıdaki GIF’ten de görebilirsiniz:

Düğmeye bastığınızda hür kalır ve kilidi açabilirsiniz. Sonrasında ise el frenini indirebilirsiniz. Aşağıdaki GIF’ten görebileceğiniz üzere düğmeye basmadan üst çektiğinizde yalnızca bir ses çıkararak yerine girer ve kilitlenir. Mandal, dişlerin üst kısmına değil ortasına yerleşir. Onu nereye çekerseniz çekin, düzeneğin tabiatı gereği aşınması mümkün değildir.

Düğmeye her seferinde basarak aracınız âlâ bir şey yaptığınızı düşünürken başka modüllerin ömrünü azaltabilirsiniz.

El freni düzeneğinin yıpranmasını istemiyorsanız mümkün olduğunca az kuvvet uygulamalısınız zira kuvvet değişiklikleri, sistemin yayının yıpranmasına sebep olur.

El frenini çekerken mekanizmanın kendi işini kendisinin yapmasına müsaade vermelisiniz ve düğmeyi yalnızca gerektiğinde kullanmalısınız. Aksi takdirde yayın ömrünü yarı yarıya azaltabilirsiniz!

“İyi de benim el frenim aşındı, niçin o vakit?” diyorsanız okumaya devam edin.

Aşınmanın ana sebebi, ısıdan kaynaklıdır. Örneğin fren diskinin çok süratli bir biçimde dönmesi, yüksek ısıya sebep olabilir. Otomobilin modülleri ısındıkça aşınma ihtimali de artar. Tıpkı şey, başka tüm kesimler için geçerli. Mesela saatlerce yüksek süratte otomobil kullanırsanız lastikleriniz de ısıdan aşınır. 

Kısacası el freninin düğmesine basmadan çektiğiniz vakitlerde kaygılanacağınız en son şey aşınma olmalı. Park frenlerinizin düğmesine basmadan gönül rahatlıyla çekebilirsiniz. Aslında sistemi gereği aşınmaya müsaade vermez.

Kaynaklar: Car Throttle, Engineering Explained