Ki zati psikopat insanlara bakıldığında gözlerindeki tehlikeyi ve insanlık dışılığı sezmemek elde değil. Bir bireyin gözlerindeki beyaz kısımların sıra dışı bir formda belirginleşmesiyle tanımlanan sanpaku göz yapısı ile ilgili psikopatoloji literatüründe bir araştırma yapılmış ve bakın sonuçlar ne çıkmış.
Yalnız evvelce ikazımızı yapalım, her tanıştığınız insanın gözlerine gözlerinizi dikip “bakalım psikopat mı?!” dercesine bakışlar atmayın, bu defa sizi meczup sanabilirler.
Eski bir Japon yüz okuma geleneğine nazaran gözlerimizin beyaz kısmının göründüğü kadarı, içsel istikrar ve gelecekteki gayretlerimiz hakkında değişik ipuçları verebilirmiş.
Genellikle gözün sklera olarak bilinen beyaz kısmı, irisimizin her iki yanında belirir; lakin kimi insanlarda bu beyazlık alt ve üst kısımda da belirir. İrisin altında beyazlık görülmesine “yin sanpaku,” üstünde beyaz görülmesine ise “yang sanpaku” deniyor.
Yin sanpaku, klasik Japon yüz okuyucularına göre kişinin fizyolojik çalkantılarla çaba ettiği yahut çok düşkün olduğu bir periyodu işaret ediyormuş. İrisin altındaki beyazlığın da duygusal zorluklara işaret ettiği düşünülüyor.
Bu farklı göz çeşitlerinin de ünlü isimlerle bağdaşması bir tesadüf mü insan düşünmüyor değil. Bu göze sahip isimler ortasında Marilyn Monroe, JFK ve Prenses Diana var.
Ancak bu eski klasik inançları bir kenara bırakır da bilimsel olarak yaklaşırsak bu durum, genetikten sıhhat meselelerine kadar çeşitli koşullara bağlı olabilir.
Dolayısıyla ayna karşısına geçip gözlerinizdeki beyazlığın hesabını yapmadan evvel özel sebepleri göz önünde bulundurmayı unutmayın. Geleneklere nazaran yang sanpaku olarak isimlendirilen göz yapısı, insanın içsel mizacını ve hislerini denetim etme zorluğuna işaret edebilecek bir özelliktir.
Bu inanışa nazaran, irisin üzerinde beyazlığın görünmesi, saldırgan yahut şiddet eğilimli bir kişilikle ilişkilendirilir. Bu mistik bakış açısına rağmen günümüzde bile birtakım çağdaş bilgiler, bu cins folklorun bir ölçü doğruluk payına sahip olabileceğini düşündürüyor.
Peki hakikaten de gözün üstündeki beyaz kısım, yani “sanpaku”, psikopatlıkla kontaklı olabilir mi?
Charles Manson’ın 1969’da Life Magazine’in kapağında yer alan fotoğrafı, sanpakunun en değerli örneği olarak öne çıkıyor.
Beden lisanı uzmanı ve emekli FBI ajanı Joe Navarro, gözlerin insanların duygusal durumlarını tabir etmede değerli bir rol oynadığını belirtiyor.
Navarro’nun araştırmaları; insanların, gözlerini kullanarak karşıdaki kişinin şefkat, cömertlik ve yeterlilik üzere özelliklerini süratle değerlendirebildiğini gösteriyor.
Bu nedenle gözlerdeki sözlerin, bir kişinin iç dünyasını anlamak için güçlü bir araç olduğunu söylemek mümkündür. Yani geleneksel bakış açısı her vakit makus yahut yanlış değildir!
“Sürüngen bakışı” veya “sürüngen kayıtsızlığı” olarak isimlendirilen soğuk ve hudut bozucu bakışlar, psikopatik eğilimlere işaret edebilir. Ama gerçek bir psikopatın tespit edilmesi elbette bu kadar kolay değildir ve bu özellikler herkes için de geçerli değildir.
Jack Nicholson’ın “The Shining” filmindeki abartılı sanpaku bakışını andıran bir psikopatla karşılaşmak, uzaylıların yarın Dünya’ya inmesiyle tıpkı muhtemellikte olsa da maalesef daha gerçekçi bir senaryo.
Bir komplo teorisine nazaran sanpaku gözlere sahip bireylerin suikaste kurban gitme olasılıkları çok yüksek.
Mesela bu isimlerden birkaçını göz önüne alalım. 1997’de bir kaza sonucu ölen Prenses Diana, mevti şaibeli olan ve bir periyot yaşıyor tezleri ile gündemi sarsan Micheal Jackson, suikaste kurban giden John. F. Kennedy ve hâlâ mesleğinin doruğunda olan lakin gözleriyle tüm dikkatleri üzerine çeken Billie Eilish…
Bu bir teoriden mi ibaret, yoksa nitekim de insanlar kendilerini gözleriyle ele veriyor mu bilmek güç. Lakin psikolojinin de ilgilendiği bir bahis olması sebebiyle dikkate almakta yarar var üzere görünüyor.