Dizel yakıtın özellikleri, motorun çalışma prensipleri ve soğuk havanın motor üzerindeki tesirlerinden kaynaklı ortaya çıkan sıkıntılarla başa çıkmanın farklı metotları var.
Eğer siz de araç satın alırken dizel arabayı tercih ettiyseniz lakin otomobilinize da yaz kış uygun bakmak istiyorsanız yer vereceğimiz kimi noktaları aklınızın bir köşesinde bulundurabilirsiniz. O vakit evvel dizel yakıtın neden benzinliden ayrıştığına bakıp daha sonra kullanım tekliflerine geçelim.
Dizel ve akaryakıtlı motorların ortasındaki fark nedir?
Araçların kalbi motorlar, dizel ve akaryakıtlı otomobillerde farklı halde çalışır. İkisinin ortasındaki temel fark ise yakıtların nasıl ateşlendiğidir. Akaryakıtlı motorlar, hava ile karıştırılan yakıtın buji ile ateşlenmesi sonucu çalışır ve görece düşük bir sıkıştırma oranında gerçekleşir.
Dizel motorlar ise yakıtı direkt yanma odasına enjekte eder ve yüksek sıkıştırma oranı sayesinde hava zaten ısınır ve yakıtı ateşler. Bu fark, soğuk hava şartlarında dizel motorların performansını benzinli motorlara nazaran daha fazla etkileyen temel sebeplerden biri olur.
Soğuk havalar dizel motorları nasıl tesirler?
- Yakıtın viskozitesi
- Hava sıkıştırması
- Akü performansı
- Parafin kristalleşmesi
- Kızdırma bujisi
Yakıtın viskozitesi
Dizel yakıt, soğuk hava şartlarında viskozitesi (akışkanlığa karşı direnç) artan bir yapıya sahip. Bu durum, yakıtın akışkanlığını azaltıyor ve motorun yakıt sistemine ziyan verebilir. Bilhassa, yakıt pompaları ve enjektörler üzerinde olumsuz tesirler yaratarak, motorun düzgün çalışmasını engelleyebilir.
Hava sıkıştırması
Dizel motorların ateşleme süreci, sıkıştırılmış havanın ısısına bağlı. Benzinlide olduğu üzere ateşlemekte kıvılcım değil sıcak hava kullanılır. Hava sıkıştırıldıkça da ısınır ve ateşlemek için sıcak hâle gelmesi noktasında çok daha yüksek bir sıkıştırma oranı ortaya çıkar. Bu da marş motorunun çalışmasını zorlaştırır ve elektrik gücü artar.
Akü performansı
Soğuk hava ayrıyeten akünün depoladığı güç ölçüsünü azaltır. Dizel motorlar, akaryakıtlı motorlara nazaran daha yüksek sıkıştırma oranlarına sahip olduğundan, başlangıç için daha fazla güce ihtiyaç duyarlar. Bu da soğuk havalarda dizel araçların çalıştırılmasını zorlaştırabilir. Zira aküye daha fazla yük biner.
Parafin kristalleşmesi
Dizel yakıtı, soğuk hava şartlarında kristalleşmeye meyilli parafin içerir. Bu kristaller, yakıt filtresini tıkayabilir ve yakıt akışını engelleyerek motorun çalışmasını durdurabilir.
Kızdırma bujisi
Birçok dizel motor, çalıştırmaya yardımcı olması için evvelce ısıtılan kızdırma bujileri kullanır. Bujilerin ısınması için de uygun müddet verilmeden, motorun soğuk formda çalıştırılması bujilerin arızalanmasın neden olur.
Soğuk havalarda dizel motor kullanımı ipuçları
- Isıtıcılarınızı çalıştırın.
- Yakıtınızı güzelleştirin ve fulleyin.
- İdeal motor yağı seçin.
- Akünüzü denetim edin.
- Uygun lastik kullanın.
- Filtre ve antifiriz değiştirin.
- Aracınızı korunaklı bir yere bırakın.
Isıtıcılarınızı çalıştırın.
Motor ısıtıcıları, motorun ve motor yağının ön ısınmasını sağlayarak daha kolay çalışmasını ve aşınma riskinin azaltılmasını sağlar. Bu yüzden de aracı kullanmadan evvel belli bir müddet aktif edilmelidir.
Araç içi konfor için kabin ısıtıcılarının da ön ısıtma yapılması şoför ve yolcuların konforu için değerliyken iç camların buğulanmasını da önler.
Yakıtınızı güzelleştirin ve fulleyin. (Bu evrede ne kadar mümkünse.)
Kış mevsiminde, bilhassa soğuk bölgelerde kullanılmak üzere tasarlanmış kışlık dizel yakıt kullanılmalıdır. Bu yakıtlar, düşük sıcaklıklarda daha güzel performans gösterir ve donma riskini azaltır.
Dizel yakıtın donma noktasını düşüren ve yakıt sistemindeki parafin kristalleşmesini önleyen katkı unsurlarını kullanmak da alınacak tedbirlerden biri. Bunları kullanarak yakıt filtresinin tıkanmasını önleyerek yakıt akışını güzelleştirebilirsiniz.
Son olarak soğuk havalarda jelleşmiş yakıtın sıkıntıya neden olmaması için yakıt deponuzu dolu tutmaya itina gösterin. Özellikle kullanacağınız kışlık dizel yakıt, donma riskini de azaltacaktır.
İdeal motor yağı seçin.
Özellikle soğuk havalar için hafif bir motor yağına geçebilirsiniz. Motorunuzun çalıştığı vakit kâfi yağlamaya muhtaçlık duyacağından bu etapta ona âlâ bakmanız demek. Motor üreticisinin tavsiye ettiği hafif motor yağlarını seçebilirsiniz.
Akünüzü denetim edin.
Soğuk hava, akü performansını değerli ölçüde düşürebilir. Kış mevsimi başlamadan evvel akünün durumunu denetim ettirin ve gerekirse yenisini takın. Ayrıyeten akünün kutup başlarının pak ve sıkı olduğundan emin olun.
Filtre ve antifiriz değiştirin.
Yakıt ve hava filtrelerinin pak ve fonksiyonel olması, motorun verimli çalışması için kritik ehemmiyet taşır. Kış mevsimi öncesinde bu filtrelerin denetim edilmesi ve gerekirse değiştirilmesi gerekebilir.
Soğutma sisteminin donma riskini azaltmak için ise antifriz düzeyi ve kalitesi denetim edilmelidir. Gerekirse, antifriz eklenmeli veya değiştirilmelidir.
Uygun lastik kullanın.
Kışın, kar ve buzlu yollarda daha düzgün tutunma sağlayan kış lastiklerine geçiş yapılmalıdır. Kış lastiklerinin, soğuk hava şartlarında daha uygun performans gösteren bir bileşime sahip olduğunu unutmamalısınız.
Ayrıca soğuk hava, lastiklerin basıncını düşürebilir. Tertipli olarak lastik basınçlarını denetim edin ve üreticinin önerdiği düzeylere ayarlayın.
Aracınızı korunaklı bir yere bırakın.
Korunaklı bir yer aracınız için her manada daha âlâ olabilir. Rüzgârın motora, kar ve buz üflemeyeceği bir yere park etmeniz, aracınızı çalıştırma basamağında fark yaratacaktır.
Kışın dizel motor nasıl çalıştırılır?
Önlemlerinizi ne kadar alsanız da aracınızı çalıştırmandan evvel de birtakım adımları uygulamanızda yarar var. Aracınız otomatikse “park” modunda, manuel ise “boşta” olduğundan emin olun ve gaz pedalına yavaşça basarken kontağı çevirin yahut başlat düğmesine basın. Motoru su basmaması için ise gaz pedalını çok fazla pompalamayın.
Eğer sizin de dizel motorlu bir aracınız varsa bu tedbirleri alarak daha inançlı ve konforlu bir sürüş tecrübesi sağlayabilirsiniz. Motor ve yakıt sistemi üzerinde soğuk havanın muhtemel tesirlerini en aza indirmekle aracınızı kış şartlarına hazırlayabilirsiniz.
Arabalarınız için daha uygununu arıyorsanız: