Dünya çapında bir organ bağışı krizi sürüp giderken, öne çıkan alternatiflerden biri, genetiği değiştirilerek insanlara uygun organlara sahip olan domuzlar yetiştirmekti. Japon teşebbüsü PorMedTec, tarihte birinci kez organları insanlara uyumlu olan domuzlar yetiştirmeyi başardığını duyurdu. Böylelikle organ bekleyen binlerce bireye umut ışığı doğacağı belirtildi.
Genetiği Değiştirilmiş Domuz Organları
PorMedTec’in ABD’li biyoteknoloji firması eGenesis ile birlikte geliştirdiği projede, organları insanlarda kullanılmaya uygun üç domuz yavrusu yetiştirildi. Pazar günü doğan yavrular, bağışıklık sisteminin organları reddetmesi ve yabancı organ transferi için ağır bir genetik mühendislik çalışmasının sonucu olarak dünyaya geldiler.
Bu projede eGenesis’in ürettiği genetiği düzenlenmiş domuz hücreleri, kimi hücre klonlama teknikleri kullanılarak genetik açıdan modifiye edilmiş domuz embriyoları oluşturulmasında kullanıldı. Daha sonra da bu embriyolar, anne domuzun rahmine yerleştirildi. Sonuç olarak bu üç yavru, sezaryen doğum tekniğiyle dünyaya geldi.
Bu gelişme, yaşanan organ bağışı krizi ile birlikte ele alındığında kıymetli bir atılıma dikkat çekmiş oluyor. Şu anda çalışmanın yapıldığı Japonya’da 16 bin kişi organ beklerken yılda sırf 400 organ nakli yapılıyor. Türkiye’de ise Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2002-2023 yılları ortasında 74 bin 704 organ nakli gerçekleştirildi. Ülkemizde organ bağışı bekleyen hasta sayısı da tıpkı araştırmada 33 bin 701 olarak açıklanmıştı. Zenotransformasyon adı verilen, farklı çeşitler ortasında hücre ya da organ transferine dayanan yeni yolun, organ bekleyen hastalara umut olacağı düşünülüyor.