CD Projekt Red, The Witcher ve Cyberpunk 2077 üzere oyunlarla tanınan, Polonya merkezli bir görüntü oyunu geliştiricisi ve yayımcısı. Şirket, 1994 yılında kurulduğunda yalnızca korsan oyun satışı yapan bir oyun dağıtımcısıydı. Lakin vakitle kendi oyunlarını yapmaya başladı ve dünya çapında büyük bir muvaffakiyet elde etti.
Peki CD Projekt Red, korsan CD’cilik yaparken bir anda nasıl dünyanın en kıymetli oyun şirketlerinden birine dönüştü?
CD Projekt Red’in kurucuları Marcin Iwiński ve Michał Kiciński, 1990’ların başında Polonya’da yaşayan oyun tutkunu iki arkadaştı.
Oyun oynamayı çok seviyorlardı ancak oyunlara ulaşmak onlar için çok zordu. Zira Polonya, o vakitler komünist bir ülkeydi ve Batı’daki oyunlar, ülkelerinde yasaklıydı. Bu yüzden ikili, oyunları yasa dışı yollarla temin ediyor ve kopyalayıp satıyordu. Polonya’da o zamanlar telif haklarını koruyan bir yasa yoktu. Yani bir bakıma korsancılık yapıyorlardı.
Korsan oyun satışından iyi para kazandıklarını fark eden ikili, elde ettikleri gelirle 1994 yılında “CD Projekt” isminde bir şirket kurarak oyun dağıtımına başladı. Anlayacağınız, şirketin ismindeki “CD” sözü de bu uğraştıkları korsan işinden geliyor.
CD Projekt’in birinci büyük projesi, Interplay ile anlaşarak Baldur’s Gate oyununu Polonya’ya getirmek oldu.
Interplay ve BioWare ile görüşerek, şirketin tahminen de en büyük dönüm noktasını yaşatan muahedeyi sağladı. Baldur’s Gate, Polonya’da büyük bir ilgi gördü ve CD Projekt’in tanınırlığını arttırdı.
En ünlü ses sanatkarlarıyla yerelleştirdikleri Baldur’s Gate, 3.000 satması beklenirken sadece ilk gününde 18.000, birinci yılında ise 50.000 kopya satış yaptı.
Bu satışı en çok etkileyen durum; oyunları kaliteli kutulara, el kitaplarına ve ekstra içeriklere sahip olarak, korsan oyunlara karşı bir fark yaratmasıydı.
Günümüzde “Collector’s Editions” formunda satılan versiyonlarını yaptılar bir bakıma o vakitler.
Her ne kadar korsan işi olsa da işlerini bu kadar özverili bir halde yapmalarından dolayı Polonya’da resmî olarak oyun ithal eden ve dağıtan birinci firma oldu.
Baldur’s Gate, Planescape: Torment, Fallout, Diablo ve Warcraft üzere oyunların Polonya’daki dağıtımcısı olarak oyun pazarının âdeta Polonya’daki öncüsü oldu. Oyunları Lehçeye çevirerek ve mahallî oyuncuların gereksinimlerine nazaran uyarlayarak oyunlara erişimi kolaylaştırdı.
Baldur’s Gate muvaffakiyetinin ardından Interplay ve BioWare ile temasını devam ettirdi. Lakin bu kısımda şirketimiz için bir berbat haber vardı. Yakın vakitte çıkacak olan Baldur’s Gate: Dark Alliance, PC’ye çıkmayacaktı.
Bu sırada Interplay, CD Projekt’e “Neden bu oyunun PC versiyonunu siz yapmıyorsunuz?” diye teklif sundu. Daima bir oyun yapmak isteyen şirket, 6 ay boyunca bu oyunun üzerinde çalıştı.
Ancak Interplay’in yaşadığı finansal durumlar nedeniyle, CD Projekt’in üzerinde çalıştığı Baldur’s Gate: Dark Alliance oyununun bilgisayar sürümü iptal edildi. Bu durum, CD Projekt’i hem üzdü hem de büyük bir krize soktu.
Ancak hüzünleri onları durdurmadı ve 2002 yılında “CD Projekt Red” ismiyle bir oyun stüdyosu açtılar.
CD Projekt, yaşadığı maddi kahırlara rağmen kendi oyunlarını yapma hayalinden vazgeçmedi. Bu stüdyonun birinci projesi, Andrzej Sapkowski’nin kitaplarına dayanan sizin de kestirim edeceğiniz “The Witcher” oyunuydu.
Bu oyun, CD Projekt Red’in kendi oyun motorunu geliştirmesi, lisans mutabakatları yapması ve milletlerarası pazarlara açılması üzere birçok zorluğu aşmasını gerektirdi. Fakat şirket, aslında Baldur’s Gate oyununu geliştirdiği süreçten kaynaklı bu hususlarda bilgi sahibi olmuştu.
The Witcher, 2007 yılında piyasaya sürüldü ve büyük bir beğeni topladı. Oyun, karanlık ve yetişkin bir atmosfere, güçlü bir öyküye, karmaşık bir karakter geliştirme sistemine ve seçimlerin değerli sonuçlara yol açtığı bir oynanışa sahipti.
Oyun, 1 milyondan fazla kopya satarak CD Projekt Red’in memleketler arası alanda tanınmasını sağladı ve sizin de bildiğiniz üzere o efsane oyun serisinin başlangıcına önayak oldu. Ayrıca bu süreçte şirket, 2008 yılında kendi dijital satış platformu olan Good Old Games’i (GOG) kurdu.
The Witcher’ın muvaffakiyetinin akabinde serinin şaheser niteliğindeki devam oyunlarına başladı.
2011 yılında, The Witcher 2: Assassins of Kings, 2015 yılında ise The Witcher 3: Wild Hunt yayımlandı. Her iki oyun da eleştirmenler ve oyuncular tarafından övgüyle karşılandı. (Laralaylaralara laylaralara laylalalaylalaylalaylayla la)
Özellikle The Witcher 3; açık dünya tasarımı, görsel kalitesi, müzikleri, yan vazifeleri ve DLC’leri ile tek söz ile şaheserdi. Oyun, 50 milyondan fazla kopya satarak tüm vakitlerin en çok satan oyunlarından biri oldu. Ayrıyeten Last of Us Part II çıkmadan evvel 281 ödül alarak tüm vakitlerin en çok ödül alan oyunu olmuştu.
Ek olarak oyunda minigame olan GWENT’in farklı bir oyunu çıktı. Akabinde da GWENT’in bir Witcher kıssasını konu alan Thronebreaker: The Witcher Tales oyunu yapıldı. Eleştirmenlerden ve oyucular tarafından çok sevildi ve yüksek puanlar aldı.
The Witcher serisi kendine o kadar hayran bıraktı ki yakın vakitte kitaplarından esinlenilerek Netflix’te dizisi ve animesi bile yapıldı.
CD Projekt Red, Cyberpunk 2077 ile büyük bir risk aldı ve beklenmedik meselelerle karşılaştı.
CD Projekt Red, The Witcher serisinin akabinde yeni bir IP (intellectual property) üzerinde çalışmaya başladı. Bu IP, Cyberpunk 2020 isimli bir masaüstü rol yapma oyunundan esinlenen bir bilim kurgu oyunu olan Cyberpunk 2077’ydi.
Bu kutu oyunu, 2020 yılında Night City isimli kurgusal bir metropolde geçiyordu. Oyuncular; kendi karakterlerini oluşturarak şehrin farklı bölgelerini keşfediyor, çeşitli vazifeleri yapıyor ve silah, siber ekipman ya da araç kullanıp hikâyenin gidişatını etkiliyordu. Aslında Cyberpunk 2077’nin de yapmak istediği rol yapma oyunu buydu.
Cyberpunk 2077, CD Projekt Red’in en büyük ve en argümanlı projesiydi.
2012 yılında duyuruldu ve 2018 yılında birinci oynanış görüntüsü yayımlandı. Bu oynanış görüntüsü; olağanüstü bir grafik kalitesi, ayrıntılı bir dünya tasarımı, yaşayan bir dünya, sürükleyici bir öykü ve birebir kutu oyunundaki üzere rol yapabileceğiniz özgür bir oynanış vadediyordu.
Hem Witcher hayranları hem de bilim kurgu severler tarafından büyük bir heyecanla bekleniyordu. Oyuncuların heyecanını daha çok körükleyen CD Projekt Red, oyuna Keanu Reeves’i bile getirdi.
Bu süreçte bazı oyuncular, oyun erken çıksın diye şirkete ölüm tehdidi iletileri bile gönderdi.
Cyberpunk’ı yayımla yoksa seni ve aileni işkenceye uğratırım.
Şayet oyunu yayımlamazsan seni diri canlı yakarım.“
Ancak oyunun geliştirme süreci, beklenenden çok daha kuvvetli ve uzun oldu. Oyun, birçok kere ertelendi ve geliştiriciler, çok çalışmanın getirdiği gerilimin altında kaldı. Lakin şirket buna karşın hâlâ oyunda olacak özelliklerden bahsederek reklam yapmaya ve videolar yayımlamaya devam ediyordu.
Sonunda Cyberpunk 2077, 2020 yılının Aralık ayında piyasaya sürüldü. Lakin oyun, bilhassa eski kuşak konsollarda ciddi sıkıntılarla doluydu. Ayrıyeten reklamlarda anlatılan birden fazla özellik de oyunda bulunmuyordu, bu yüzden toplumsal medyada oyunculardan büyük bir linç yediler.
Âdeta palavra bir reklam siyaseti güttüler.
Başlangıçta RPG (Rol Yapma Oyunu) bir oyun olarak isimlendiriliyordu. Ancak oyun çıkar çıkmaz çabucak “Açık Dünya Aksiyon-Macera Oyunu” olarak değiştirildi. Yaptıkları reklamlarla ve sunumlarla beklentiye soktukları onca oyuncuyu hayal kırıklığına uğrattılar.
Bazı oyuncular, oyunu iade etmek istedi. Lakin iade siyaseti olmayan Sony, CD Projekt Red ile anlaşmazlıklar yaşadı. Hatta bu süreçte oyun tarihinde bir ilk yaşandı; bir oyun, birinci sefer PlayStation Store’dan kaldırıldı. Tüm yaşanan bu olaylardan sonra da oyuncuların CD Projekt Red sevgisi ve itimadı önemli manada sarsıldı.
CD Projekt Red, oyunun durumundan ötürü özür diledi ve hem oyunu hem de oyunculara karşı yaşadığı bu itimat duygusunu düzeltmek için çok çalışacağını söyledi.
3 yıl boyunca oyuna daima güncellemeler getirdi. Her getirilen güncellemeler sayfalar uzunluğundaydı. Sonunda oyun, Phantom Liberty DLC’si ve fiyatsız bir halde verilen 2.0 güncellemesi ile “Ultimate Edition” şeklini aldı.
Ayrıca bu süreçte Netflix’te “Cyberpunk: Edgerunners” isminde animesi bile yapıldı. Anime, izleyicilerin çok güzeline gitti ve çıktığı süreçte oyunun tekrardan canlanmasını sağladı.
Yapılan bu tüm güncellemeler; DLC ve anime, Cyberpunk’ı tekrardan ayağa kaldırdı ve şirketin prestijini biraz da olsa arttırmayı başardı.
Oyunun eski konsollardaki sorunu asla giderilmedi ancak PC’de hâlâ birtakım eksiklikler olsa da artık düzgün çalışıyor. Ultimate sürümü, aslında bize o reklamlarda anlatılan, heyecanla beklediğimiz Cyberpunk oyunun bitmiş hâline benziyor diyebiliriz. Ayrıyeten oyunun Steam’deki kullanıcı yorumu da düzelerek en son incelemelerde %92 ile çok olumlu hâle geldi.
Phantom Liberty DLC’si de o kadar çok sevilmiş ki yakın vakitte CD Projekt Red, Phantom Liberty’nin 5 milyon kopya sattığını açıkladı. Bir oyunun bile bu kadar çok satması olay oluyorken DLC ile bu türlü bir satış sayısına ulaşmak hakikaten büyük bir muvaffakiyet. Kısaca CD Projekt Red, Cyberpunk’tan asla vazgeçmedi ve geç olsa da kelamında durdu.
CD Projekt Red, The Witcher serisine geri dönüyor.
CD Projekt Red bu kuvvetli geçen 3 yılın akabinde, yeni projelere yöneldi ve eski serisi olan Witcher evrenine döneceğini açıkladı. Şu an yaklaşık 330 geliştiricisi, yani geliştirme işçisinin %50’si kadarı, The Witcher 4 üzerinde çalışıyor.
Polaris kod adlı bu projede, 2024 yılında 400’den fazla çalışanını da çalıştıracaklarını söylediler. Anlaşılan CD Projekt Red’in şu anki tek amacı The Witcher 4’ü çıkartıp, Orion kod isimli Cyberpunk 2077’nin devam oyununu geliştirmeye odaklanmak.
Ayrıca CD Projekt Red şu anda art planda The Witcher için Sirius, Canis Majoris ve The Witcher 1 Remake ile 3 proje daha geliştirdiği açıkladı. Polaris’in akabinde Sirius ve Canis Majoris’in hangi sırayla piyasaya çıkacağı ise şu anlık bilinmiyor. The Witcher 4 ise yeni üçlemenin birinci oyunu olacak.
Evet, epey sansasyonel bir kıssaya karşılık şunları eklemeden de bitirmesek olmaz.
CD Projekt Red, oyunlarına ücretsiz güncellemeler, DLC’ler ve mod dayanağı sunan, oyunlarını DRM (digital rights management) muhafazası olmadan yayımlayan ve oyuncuların oyunlarını istedikleri platformda oynamasına müsaade veren, kısaca oyuncu dostu olmak için elinden gelen çabayı gösteren az şirketlerden biri.
Ayrıca yaptığı oyunlarına, Türkçe lisan desteği de getirerek Türk oyuncular için de başka bir yeri bulunuyor.
Siz CD Projekt Red hakkında neler düşünüyorsunuz? İnancınızı tekrardan kazanabildi mi? Sizce yaptığı yeni Witcher serisi ile tekrardan en çok konuşulan şirketlerden biri hâline gelecek mi? Yorumlarınızı bekliyoruz.