Kısa, eğlenceli, sürükleyici videolar, günümüzün tanınan tüketim alışkanlıklarından biri hâline geldi.
Ancak bilimsel bilgiler, kaydır kaydır bitmeyen reels zamanlarımızın beynimize tesirlerini tokat üzere yüzümüze çarpıyor!
Odak süremizin geldiği son nokta ne?
Ekranlardaki dikkat sürelerimiz üzerine belli yıllarda araştırmalar yapılıyor. 2004’te yayımlanan bir çalışmada ortalama 150 saniye boyunca bir ekranda kalabiliyorduk.
Akıllı telefonlar, toplumsal medya platformlarının hayatımıza girmesi ve yaygınlaşmasıyla bu sayılarda önemli düşüşler oldu. Geçtiğimiz yıllarda yayımlanan bir öbür çalışmada ise bu müddetin 47 saniyeye düştüğü görüldü. Çok bariz bir fark değil mi?
Peki kısa görüntüler dikkat müddetimizi nasıl bu kadar etkiliyor?
TikTok, Instagram Reels ve YouTube Shorts üzere platformlar, saniyeler içinde tüketilebilen içerikler sunarak beynimizin ödül mekanizmasını harekete geçiriyor.
İzlediğimiz her yeni bir görüntü ile dopamin yani mutluluk hormonu tetiklenerek kısa müddetli bir haz yaşıyoruz. Lakin bu daima uyarılmaya döndüğü vakit beynimiz, süratli bilgi akışına alışıyor ve uzun vadeli, dikkat gerektiren vazifelerde performansımız düşüyor. Dopamin her vakit güzel bir şey olmuyor.
Anlamsızca kaydırmalar başlıyor, abur cubur yemek ve en çok sevdiğimiz şeyleri satın almak üzere tesirleri de görülüyor.
Dijital demans ve unutkanlık başlıyor.
Sürekli kısa ve süratli içeriklere maruz kalınca beynimizin bilgi sürece kapasitesi de olumsuz etkileniyor. Bilhassa genç yaşlarda unutkanlık ve odaklanma meseleleri da beraberinde geliyor. Kısa ve uzun müddetli hafıza üzerinde olumsuz tesirleri üzerine yapılan araştırmalar mevcut.
Örneğin kısa görüntü izleyen iştirakçilerin görüntüyü izlemeden çabucak evvel okudukları hikâyeden alıntıları hatırlamada zorluk çektiklerini buldular. Bu 10 dakikalık bir görüntü için yapıldı lakin kısa görüntüler kategorisine girerek reels’lerin de tıpkı etkiyi yarattığı üzerinde duruluyor.
Bir öteki araştırma ise görüntüleri akşam izlemek üzerine. Yatmadan evvel görüntü izlemenin hafızaya olumsuz tesirleri daha fazla.
Yaratıcılığımız da etkileniyor.
Eper yapay zekâya daha bağımlı hâle geldiyseniz ve yaratıcılığınızın etkilendiğini düşünüyorsanız tahminen de sebebi kısa videolardır.
Bir öbür araştırma gösteriyor ki toplumsal medyada çok fazla vakit geçirmek yaratıcı düşünme ve sorun çözme yeteneklerimize de ziyan veriyor. Hâl bu türlü olunca da tahlili yapay zekâda arıyoruz.
Dijital detoksun bir defa daha kıymetine dikkat çekiyoruz.
Gördüğünüz üzere toplumsal medyadan öte de kısa görüntüler izlemek, beynimize sandığımızdan farklı tesirler bırakıyor. Kitap okumak, tabiat yürüyüşü yahut meditasyon üzere seçenekler ile hem kendinizi geliştirebilir hem de dijital detoks yapabilirsiniz.
Konuyla ilgiliyseniz bu içeriğimizi inceleyerek hayatınızda yeni bir başlangıç yapabilirsiniz.
Reels kaydırırken yeri geliyor eğleniyor, yeri geliyor bilgileniyoruz fakat gördüğünüz üzere bunun da fazlası ziyan ve gerçek dünya ile dijital dünya ortasında bir istikrar kurarak hayat kalitemizi yükseltmeliyiz.
Siz günde kaç saatinizi bu çeşit görüntülere ayırıyorsunuz?
Bunları da inceleyebilirsiniz: