Kayropraktik, son vakitlerde her yerde görüntülerine rastladığımız bir uygulama. İzlerken çıkan kat küt sesi biraz rahatsız edici olsa da uygulanan kişi nasıl rahatladığını anlata anlata bitiremiyor. Bu tedavi yalnızca insanlara mahsus değil, hayvanlara da uygulanabiliyor. Onların lisanı tahminen nasıl rahatladıklarını anlatmaya yetmiyor ancak sizce de o rahatlık yüzlerinden okunmuyor mu?
Şu sıralar herkesin merak ettiği ve yaptırmak istediği bu tedaviyi uygulatanlar ortasında çok ünlü bireyler de var. Bu kadar yaygınlaşan bu uygulamayla ilgili natürel ki bazı tereddütler de var. Yakın vakitte 28 yaşındaki genç bir bayan, kayropraktik uygulama sonrasında felç geçirdi. Bu da tartışmaların uygunca artmasına neden oldu. Aslında çoğunluğun kuşkuyla yaklaştığı kayropraktik uygulama hakikaten risk taşıyor mu sizin için inceledik.
Kayropraktik tedavinin evvel biraz ne olduğundan bahsedelim.
Yunanca “cheri”, el; “praktikos” ise uygulama manasında. Bu iki söz yan yana gelerek kayropraktik kavramı oluşturulmuş. Tarihi Yunan doktorlarına uzanan bu uygulama asıl olarak Daniel David (D.D.) Palmer tarafından 19. yüzyılda keşfediliyor. Bu uygulamada emel, kas-iskelet ve hudut sistemindeki sorunları ilaçsız ve ameliyatsız tedavi edebilmek.
Kayropraktik uygulamada evvel tedavinin yapılacağı yer belirleniyor ve kayropraktör, ellerini kullanarak bu tedaviyi uyguluyor. Bu tedavi prosedürüyle omurga, kas ve kemiklere müdahale edilebiliyor.
Kayropraktik tedavi, elle uygulanan bir alternatif tedavi hali.
Bu tedavi uygulanırken asıl olan, elle müdahale lakin kimi durumlarda masa dayanaklı tedaviler de olabiliyor. Kayropraktik tek başına uygulanabileceği üzere fizik tedavi ya da idmanla birlikte de yapılması mümkün.
Kayropraktik tedavi hangi durumlarda uygulanıyor?
Kayropraktik tedavinin uygulanması için bir sorunun olması gerekiyor. Bu sorunlardan kimileri şunlar:
- Akut ve kronik boyun ve bel ağrısı
- Burkulmalar
- Skolyoz
- Akut ve kronik yumuşak doku zorlanmaları
- Kronik servikal kaynaklı baş ağrısı
- Mesleki ve sporla ilgili kas-iskelet yaralanmaları
Ama yeniden de bu problemler olsa da uygulamanın mümkün olmadığı kimi durumlar var. Uygulanmayacak birtakım durumlar ise şunlar:
- Akut kırık
- Spinal Kord tümörü
- Romatoid artrit
- Kan hastalıkları
- Vertebral tümör
Şimdi herkesin merak ettiği soruya gelelim, kayropraktik tedavi bilimsel bir temele dayanıyor mu?
Bu uygulamaların bir bilime dayanıp dayanmadığı herkesin merak ettiği hususlardan. Kimileri tarafından karyopraktik kırık çıkıklardan öteye gidemeyen bir uygulama olarak görülse de aslında alternatif bir tedavi biçimi.
Aslında kayropraktik, birçok ülkede yasal olarak tanınmış durumda. Dünya Sıhhat Örgütü de kayropraktiği bilimsel bir tedavi olarak kabul ediyor.
Bu tedavinin “inme”ye neden olduğu örnekler bulunuyor.
Her ne kadar kayropraktörler, araştırmalarla bu tedavi formunun tesirinin kanıtlandığını argüman etse de yakın vakitte meydana gelen bir olay, tedaviden kuşku edilmesine neden oldu. Lakin bu haberlere karşın uygulayıcıları, kayropraktikle ilgili tespit edilmiş rastgele bir yan tesirin olmadığını savunuyor.
Videoda kelam edilen kişi, Caitlin Jensen. Caitlin, 16 Haziran 2022 yılında kayropraktör tarafından uygulanan tedavi sonrasında inmeye neden olan vertebral arter diseksiyonu geçiriyor. O günden beri Caitlin uzun mühlet hastanede yatıyor ve hâlâ tekerlekli sandalyede hayatını sürdürüyor.
Bu olay sonrasında konuşan annesi, kendisiyle bu durumu yaşayan birçok kişinin irtibat kurduğunundan bahsediyor. Tıpkı biçimde tabiplerin da bu hadiselerle çok karşılaştıklarını anlatıyor.
Kayropraktik uygulamanın komplikasyonları var mı?
Her ilacın yahut tedavinin bir komplikasyonu olduğu üzere kayropraktik uygulamanın da kimi komplikasyonları olduğu söyleniyor. Uygulama sonrasında tedavi edilen bölgede rahatsızlık görülebiliyor. Lakin bu yan tesirin en geç 24 saat içinde son bulması bekleniyor.
Daha ciddi yan tesirlerin görüldüğü durumlar da var. Bu uygulama sonunda az olarak kauda ekuina sendromu görülebiliyor. Lakin bu komplikasyonun çok az bildirildiği de kaydediliyor.
Bu komplikasyonların bilgi, maharet ve teknik eksiklikten dolayı olduğu sav ediliyor. Yani uygulamanın kendi başına bir sorunu olmadığı yalnızca uygulayanlar nedeniyle ortaya çıkabilecek sorunların olduğu söyleniyor.
Nasıl yeterli ve makus doktor varsa aynı şekilde âlâ ve berbat kayropraktörlerin olabileceği ve yeterince bilgili olmayanların yanlış uygulamaları sonucunda önemli hasarların doğabileceği belirtiliyor.
Uygulamayla ilgili bilgilere de bakalım…
Kayropraktik uygulamalarla ilgili olarak birçok araştırma yapılmış. Bu araştırmalarda çıkan sonuç ise birçok ağrıya kayropraktiğin uygun geldiği tarafında. Bel, boyun ağrısı üzere ağrıların kayropraktik uygulamalar sonrasında hafiflediği araştırmalarda ortaya koyulmuş.
Kayropraktik uygulamaların sonuçlarıyla ilgili en büyük sorun hadiselerin sonuçlarını takip edecek bir sistemin olmaması. Münasebetiyle kaç kişinin başına ne geldiği bilinemiyor.
1980 yılında yapılan araştırmada, Ulusal Kayropraktik Koleji kliniklerinde 15 yılda beş milyon tedavi yapıldığı ve bunlarda hiçbir vertebral arter sendromu hadisesi oluşmadığı belirtilmiş. Bu oranlara bakılarak önemli komplikasyonların çok nadir olduğu tabir ediliyor.
Bir araştırmadaki bilgiye nazaran meydana gelen arteriyel diseksiyonların %11’inin nedeni kayropraktik uygulamalar. Başka bir araştırmada ise kayropraktik uygulamada felç geçirme riskinin doktora gidildiğindekiyle tıpkı seviyede olduğu argüman ediliyor. Bir diğer araştırmada ise 134 milyondan fazla kayropraktik uygulama sonucunda yalnızca 23 atardamar yırtılma vakası olduğu ortaya konmuş.
Kayropraktik bugün birçok ülkede yasal olarak tanınıyor lakin uygulayan herkes uzman mı?
Gelinen son nokta, her tedavi üzere kayropraktik uygulamaların da riskleri olduğu tarafında. Ama bu risklerin doktor veya ilaç tedavilerinden daha fazla olmadığı savunuluyor.
Kayropraktik uygulamalar; Kanada, ABD, İngiltere, BAE, Güney Afrika, İran, Ürdün, Kongo Cumhuriyeti üzere ülkelerde yasal olarak tanımlanmış ve uygulanıyor. Amerika’dan gelen dataya nazaran ABD’de yetişkinlerin neredeyse %15’i her yıl kayropraktik tedaviye başvuruyor.
- Videoyu görüntüleyemiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Türkiye’de kayropraktik uygulamasını sadece hekimler gerçekleştirebiliyor. Fakat doktor olmak yeterli değil, ayrıyeten tabiplerin bu mevzuda sertifika alması da gerekiyor.
- Videoyu görüntüleyemiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Kayropraktik tahminen de ağrıları gideriyor bunu bilemiyoruz lakin uygulayanların yeterliliği her bahiste olduğu üzere burada da kıymetli. Ehil olmayan kimseler tarafından “merdiven altı” kliniklerde gerçekleştirilen her uygulamanın sonu makus bitebilir.
Eğer bu türlü bir uzmana başvurmayı düşünüyorsanız kesinlikle yetkinliğini denetim etmeniz gerek. Ayrıyeten doktor görüşü almadan bu uygulamayı yaptırmak pek yanlışsız değil.
Kaynaklar: Türkiye Klinikleri, Rehber Kitapçık, Tanınan Sıhhat, Kayropraktik, Medicana, Fizyorem, Medical, Independent, NY Times, Time, Kayropraktik, Bianet
İlginizi çekebilecek öteki içerikler: