Tavuklar, Önlerine Dümdüz Bir Çizgi Çekildiğinde Neden Kolayca Hipnotize Oluyor?

Bu sayede önlerindeki çizgiye dikkat kesilen tavuklar, saniyeler içinde hareketsiz kalır. Hayli enteresan değil mi? Aslında tavukları bu biçimde transa geçirmenin bir değil birden fazla formu vardır ve sonuç, zavallı hayvanlar için daima birebirdir.

Peki, bir tavuğun hipnoz edilmesi nasıl bu kadar kolaydır?

Videoda da görüldüğü üzere tavukların saniyeler içinde transa geçmesi, aslında bir hipnozdan çok tonik hareketsizliğinin sonucudur.

Hipnozdan epey farklı olan tonik hareketsizlik, korkuyu güçlendiren bir reaksiyon olarak tanımlanabilir ve tavuk, bir nevi öleceğine ikna olarak istemsiz bir felçle karşı karşıya kalır. Tonik hareketsizliği, fizikî kısıtlamaya sebep olur ama geri döndürülebilirdir. 

Aslında çiftçiler ve bilim insanları, 1646’dan beri tavukların bu reaksiyonuna aşinadır. Ayrıyeten bu tepki, en çok tavuk ve bıldırcın üzere evcilleştirilmiş kuşlarda görülür. Yeniden 1928’de yapılan bir çalışma, kertenkelelerin ve tavşanların da tonik hareketsizliğe maruz kaldığını ortaya çıkarır.

Hayvanların yanı sıra çeşitli travmatik olaylar sebebiyle, bizler de tonik hareketsizlikle karşı karşıya kalabiliriz. Bu noktada araştırmacılar, travma içinde olan bir küme insanın beyinlerini izledi ve büyük bir kısmının, kalp atışlarında hızlanmalar olduğunu ve tonik hareketsizlik ismi verilen istemsiz bir savunma stratejisi geliştirdiğini ortaya çıkardı. 

Biz, tavuklara geri dönelim.

15 saniye boyunca tonik hareketsizliğe maruz kalan tavukların; kalp atışları, teneffüsleri ve beden sıcaklıkları hızlanırken; ağıllar yerine kafeslerde, küçük sürüler yerine büyük sürülerde ve sürülerinden alınan kuşlarda bu 15 saniyelik süreç, 20-25 saniyeye kadar çıkabilir.

Tavuğun bu trans hâline geçmesi içinse birçok formül uygulanabilir. Örneğin salınımlı parmak yönteminde tavuk, düz bir yüzeye yatırılır ve doruğunun yeniden düz bir biçimde yere baktığından emin olunur. Bedeninin altına bir kanat yerleştirilir ve yan konumda yatması sağlanır. 

YouTube video

Devamında el parmaklarından biri, tavuğun gagasının önünde ileri geri hareket ettirilir ve parmak, gaganın uç hizasından gagaya temas ettirilmeden ileri hakikat hareket ettirilir. 

Almanac isimli eski bir çiftçi tarafından keşfedilen tebeşir çizgisi sistemi ise tavuğun gagasının, aşağıda olacak halde sırt üstü yatırılmasıyla başlar.

YouTube video

Parmak yahut bir çubuk kullanılarak yere yaklaşık 30 cm düz bir çizgi çizilir. Böylelikle tavuk, bu çizgiye dikkat kesilecek ve tonik hareketsizlik gerçekleşecektir.

Bir tavuğu trans hâline getirebilmenin bir öbür yolu ise mimik metodudur. Bu usul, tavuğun hareketlerinin taklit edilmesi ile mümkün olur. Şöyle ki tavuk, düz bir yüzeye yerleştirildikten sonra başı, kanadının altına sokulur ve tüm bedeni yanlara doğru sallandırılır. 

YouTube video

Sürekli sallanan tavuk sersemler ve bir anda hareket sonlandırılıp yere bırakıldığında, tonik hareketsizliğe geçer. Bu hareketsizlik, çoklukla 30 saniye ile 1 dakika ortasında sürer lakin tüm bunlar sırasında tavuğun gözlerine bakarsanız, tavuk yaklaşık 3-5 dakika tonik hareketsizlik içinde kalmaya devam edebilir.

Biz yeniden de tavukları ve başka hayvanları, bile ve isteye tonik hareketsizliğe maruz bırakmamanızı, aksi takdirde onların bedensel ve zihinsel olarak birçok sorunla karşı karşıya kalabileceğini hatırlatmadan geçmeyelim. 

Kaynaklar: Journal of General Physiology, National Library of Medicine 1, 2