Her gece yatağa girdiğimizde, çoğumuz saatlerce kesintisiz bir uyku tecrübesi yaşarız. Lakin bu sakinlik anlarında şayet tıbbi bir sorun yoksa veya gece yatmadan evvel çok sıvı tüketip çok sıkışmamışsak tuvalete kalkmayız bile. Olağan sabah uyanınca bir anda tuvalete koşma muhtaçlığı buna dahil değil.
Gündüzleri birkaç saat bile tuvalet muhtaçlığını ertelemek zorken, gece boyunca neden bu muhtaçlığı hissetmediğimizin bilimsel bir açıklaması var. Canımız böbreklerimizin, bedenimiz ile olan yıldızlar altındaki bağına bakalım.
Gece uyurken, bedenimiz kusursuz bir biçimde işlemeye devam ediyor.
Uykudayken, bedenimizin birçok işlevi yavaşlıyor. Bunlardan biri de böbreklerimizin, daha az idrar üretmesi oluyor. Beynimizin hipotalamus tarafından denetim edilen böbrek işlevleri, bedenimizin antidiüretik hormon olarak bilinen ADH (Anti-diüretik hormon) düzeyini artırıyor.
Uykudayken devre dışı kalması için komut alan ADH ise böbreklerin daha az sıvı filtrelemesine ve hasebiyle daha az idrar üretmesine neden oluyor. Bu süreç, gece boyunca tuvalet gereksinimimizi azaltıyor.
Uyanıkken neden daha sık tuvalet muhtaçlığı hissederiz?
Gündüz saatlerinde ise durum büsbütün farklı. Etkin olduğumuzda, bedenimiz daha fazla sıvı işliyor ve böbrekler olağan hızlarında çalışıyor. Su ve öteki içeceklerin tüketiminin artması da doğal olarak idrar üretimini arttırıyor. Bir de hipotalamus artık ADH’ye “Kalk, çalış.” deyince mesanenin hassaslığı başlıyor ve bu da sıklıkla tuvalet gereksinimi hissetmemize neden oluyor.
Tabii ki bu durum, herkeste bir olmayabilir.
Yaşlandıkça, bedenimizin bu düzeneği da yavaşlayabiliyor ve yaşlı beşerler geceleri daha sık uyanıp tuvalete gitme muhtaçlığı duyabiliyor. Bunun yanı sıra noktüri yani gece sık idrara çıkma durumu da mevcut.
Geceleri birden fazla tuvalete gitme gereksiniminden muzdarip olan bireylerin yaşadığı noktüri, bir hastalık olmayıp bedenimizdeki rastgele bir hastalığın yahut birden fazla rahatsızlığın belirtisi olabiliyor.
Bu fenomen hakkında daha fazla düşündükçe, vücudumuzun gizemlerini keşfetmenin ne kadar büyüleyici olduğunu anlıyoruz. Gece uykularınız rahat olsun, zira bedeniniz siz uyurken bile sizin için çalışmaya devam ediyor!