Gezegenimizdeki organik husus birikimi ve süpernova sıklığı üzerine yapılan yeni araştırmalara nazaran Dünya üzerindeki yaşamın var oluşunun tek sebebi yakınlarda bulunan çok sayıda devasa yıldızın güçlü bir formda patlaması ya da bilinen öbür ismiyle bir ‘süpernova’ olabilir.
Danimarka Teknik Üniversitesi’ndeki DTU Space’ten kıdemli araştırmacı Dr. Henrik Svensmark tarafından Geophysical Research Letters isimli bilimsel mecmuada yayınlanan makaleye bakacak olursak tortullara gömülü organik husus fraksiyonu ile süpernova sıklığı ortasında yakın bir bağlantı bulunuyor. Bu epeyce şaşırtan temasın son 3,5 milyar yıl için geçerli olduğu kaydediliyor.
Süpernovalar direkt Dünya’nın iklimini, dolaylı yoldansa oksijen üretimini etkiliyor
Araştırmada elde edilen deliller, iklim değişikliği ile de alakalı üzere duruyor. Buna nazaran pek çok süpernova; ekvator ve kutuplar ortasında büyük sıcaklık farklarının bulunduğu soğuk bir Dünya iklimine yol açıyor. Bu durum sonucunda besin hususlarının ekosistemlere taşınmasına yardımcı olan kuvvetli rüzgarlara ve dalgalı denizlerin ortaya çıkmasıyla da daha fazla biyo-verimlilik ve tortularda gömülü daha fazla organik husus oluşuyor.
En değerlisi ise bu süreçte Dünya’daki tüm karmaşık hayatın temeli olan oksijen açığa çıkıyor. Fotosentez sürecinin ışık, su ve karbondioksitten (CO2) oksijen ve şeker ürettiğini kaydeden Svensmark, “Ancak, organik gereç tortulara taşınmazsa, oksijen ve organik unsur CO2 ve su olur … organik materyalin gömülmesi bu zıt tepkisi önler. “ formunda söz ediyor. Bu da demek oluyor ki süpernovalar dolaylı yoldan da olsa oksijen üretimini denetim ediyor.
Deniz tabanında bulunan elementleri ölçen Svensmark; daha hafif ve hayat dostu olan karbon-12 atomunun kıymet düzeylerini daha ağır olan karbon-13 atomuyla karşılaştırdı. Bunun sonucunda Svensmark, bu iki atom ortasındaki oranın dünya okyanuslarındaki biyokütle ölçüsüne nazaran değişiklik gösterdiğini fark etti.
Süpernovalar, Güneş’ten gelen gücün ne kadarının Dünya yüzeyine ulaştığını da denetim ediyor
Peki, bunun süpernova ile ne üzere bir irtibatı var? Svensmark bunu, “Ağır yıldızlar patladığında, muazzam güçlere sahip temel parçacıklardan oluşan kozmik ışınlar üretirler” diyerek açıklıyor. Bunlar da Dünya’nın atmosferine çarptıklarında atmosferi iyonize ederek aerosollerin oluşmasına, büyümesine ve nihayetinde bulut ölçüsünü artırmasına neden oluyor. Bu durum ise Güneş’in gücünün ne kadarının Dünya yüzeyine ulaşabileceğini doğrudan etkiliyor.
Öte yandan Dünya’nın ikliminin kozmik ışınların yoğunluğundaki dalgalanmalara nazaran değiştiği bilinirken, süpernovaların frekansı büyük ölçüde değişebilir. Buna dair Svensmark, “Yeni ispatlar, kozmik ışınların bulutlar ve iklim üzerindeki tesirinin aracılık ettiği, Dünya’daki hayat ile süpernovalar ortasında fevkalâde bir bağlantıya işaret ediyor” tabirlerini kullanıyor.