Arkeologların, vaktinde yürüttüğü bir çalışmada karşılaştıkları bir mezar; hem tarihe hem de bilime ışık tutan ve insanların başında soru işareti bırakan enteresan br olayı gözler önüne sermişti.
Bu mezarı gizemli yapan şey, içerisinde erken Orta Çağ’a ilişkin bir iskeletin olması değildi. Mezarın içinde küçük kemikler de bulunuyordu: yeni doğmuş bir bebeğin kemikleri.
2018 yılında keşfedilen bu mezar, yeni bir araştırmaya da sebep oldu.
Keşifler, bu mezarın erken Orta Çağ periyoduna, yaklaşık 7. yüzyıla ilişkin olduğunu gösteriyordu. Binlerce yıl öncesine ilişkin bir iskeletin böylesine güzel korunmuş olması alışılagelmiş bir durum değildi. Ancak asıl şaşırtan olan; kemiklerin korunması değil, mezarın içinde yetişkin kemiklerinin yanında yeni doğmuş bebeğin küçük kemikleriydi.
Bu keşif, beyin ve hudut cerrahisi uzmanlarından oluşan bir takım tarafından ayrıntılı bir halde incelenmişti. Alba Pasini, Vanessa Smamantha Manzon, Xabier Gonzalez-Muro ve Emanuela Gualdi-Russo’dan oluşan bu grup; meyyit bir bayanın bu şartlar altında doğum yapma mümkünlüğünü titizlikle tahlil etti ve bu olayı tıbbi bir perspektiften kıymetlendirdi. Pekala sonuç ne çıktı?
Konuyla ilgili çeşitli araştırma makaleleri ve yazıları da yayımlandı.
Mezarın hangi periyoda ilişkin olduğu göz önüne alınırsa ölen kişinin cesedinin tabut üzere hami öge olmadan muhtemelen direkt toprağa bırakıldığı düşünülüyordu. Tıp tarihi araştırmalarına göre bu olay ayrıyeten mezarda doğan ilk bebek hadisesi olarak kayıtlara geçti.
Hamile bir bayan, aldığı küçücük bir darbeyle bile bebeğini kaybedebilirken; hayati işlevlerini yitirmiş bir bayanın bebeği, karnında nasıl yaşayabiliyordu?
Ölüm sonrası fetal ekstrüzyon olarak isimlendirilen bu fenomen, gebe annenin ölmesi durumunda bedenin 48 ila 72 saat içinde bebeği dışarı itmeye devam ettiği bir tıbbi olguyla açıklanıyor.
“Tabutta doğum” kavramı tıpta postmortem fetal ekstrüzyon olarak geçiyor.
Ölen gebe kadının vücudunda biriken gazlar, fetüsün dışarı çıkmasına sebep oluyor. Fetüsün kemiklerine bakıldığında; doğmaya yakın, 9 ayı doldurmuş bir bebek olduğu görülmüştür. Lakin kesin yaş tespiti uzmanlar için elbette zordur. Ayrıca fetüsün kemiklerinin dağılma biçiminin, mezarda çürüyen eti yiyen böcekler tarafından etkilenebileceği de unutulmaması gerekenler ortasında.
San Francisco’dan jinekolog Jen Gunter, anne ölürken bebeğin nasıl doğduğuyla alakalı yorumlar yaparken bir teori ortaya koydu: rahimin yırtılarak fetüsü dışarı ittiği. “Bebek yaşıyor muydu?” diye düşünüyorsanız şayet yalnız değilsiniz. Ama yanıtı çabucak verelim, bu türlü bir durumda fetüsün hayatta olup olmadığını belirlemek çok sıkıntı.
Eğer fetüs gereğince gelişimini tamamlamışsa annenin vefatına karşın bir mühlet hayatta kalabilir. Lakin bu da takdir edersiniz ki düşünülmek bile istenmeyen senaryoları doğurur.
Dikkat çeken bir öbür nokta ise bayanın kafatasındaki çatlağın delinmekten kaynaklı olabileceği.
Trepanasyon olarak isimlendirilen bu durum, baş ağrısı üzere sıkıntıları tedavi etmek için kullanılan eski bir formüldü. O periyotlarda gebe bayanlarda bilhassa Eklampsi yahut şiddetli yüksek tansiyon üzere durumlarda uygulanmış olabileceği düşünülüyor. Lakin kemikte tespit edilen bu çatlaklar cerrahi müdahale yerine taarruz sonucu olmuş da olabilir.
Görüldüğü üzere bu olay, tarih boyunca tıp tarihine taraf vermiş ilgi çeken ve korkutucu bir olaydır. Gerçekliğini birçok kere sorgulasak da bu türlü şeylerin gerçekleşebileceğini unutmamak gerekir.