Dünyanın gözü kulağı bir müddettir Kazakistan’da. Yıllardır hayli sakin bir yaşantıya sahip olan Kazaklar, hükümetin zam kararları sonrasında adeta sıkıntıdan çıktılar. Artırımlardan ve hayat pahalılığından şikayetçi olan halk, sokakları adeta savaş alanına çevirdi. Olaylar birkaç gündür duruldu lakin Kazakistan’da yaşanan olaylar, kripto para piyasasını ciddi manada salladı. Neden mi? Gelin anlatalım.
Kazakistan, kripto para madenciliği için hayli avantajlı bir ülkeydi. İşin hoş yanı, hükümet de bunun farkındaydı. Ülkedeki boş ve eski depolar, maden çiftliklerinin kurulması için biçilmiş kaftan üzereydi. Üstelik soğuk iklim, aygıtları soğutmak için gerekli olan ekstra maliyetleri de devre dışı bırakıyor, bu da genele vurulduğunda milyonlarca dolarlık tasarrufa imkan tanıyordu. Üstelik Kazakistan esasen gücün ucuz olduğu bir ülkeydi. Tüm bunlar, Kazakistan’ı madencilik cenneti haline çevirdi.
Çin’in yasaklama kararı, Kazakistan’ı milyonların gözdesi haline getirdi
Çin hükümeti, kripto paralara her vakit sert çıktı. Lakin Çin, uzunca bir mühlet kripto para madenciliğinin merkezi pozisyonunda kaldı. Hatta dünya genelindeki madencilerin yüzde 60’tan fazlası Çin’deydi. Lakin geçtiğimiz yıl yapılan bir açıklama, Çin’deki madencilerin planlarını bozdu. Çin hükümeti, madenciliğin yasaklandığını açıkladı. Bu yasaklama, madencilerin akın akın Kazakistan’a göç etmesine yol açtı. Çünkü Kazakistan, Çin’e epey yakındı. On binlerce aygıtın nakliyesi, madenciler için hiç de sıkıntı olmamıştı. Yaşananlar, Kazakistan’ın madencilerin gözdesi haline gelmesini sağlamıştı. Ta ki Ekim 2021‘e kadar…
Her şeyin yolunda gittiğini düşünen Kazakistan, ucuz güce karşın beklemediği bir durumla karşılaştı. Ülkeye akın eden madenciler, Kazakistan’ın enerji şebekelerine görülmemiş bir yük bindirdiler. Hükümet, ülkedeki tüm elektriğin yüzde 8’inin madenciler tarafından kullanılmasının önüne geçmek istedi. Bu kere de madenciler, hiç beklemedikleri bir kısıtlama ile karşılaştılar. Hükümet, çok tüketime yol açan ve kesinti riski oluşan madencilerin güçlerini anında keseceğini duyurdu. Kapasiteler olağana döndüğünde, madenciler yine elektriğe kavuşabileceklerdi.
18:00-23:00 saatleri aralığında kesintiler başladı
Kazakistan’daki madenciler, Ekim 2021 prestijiyle hala güzel durumdalardı. Bölgede madencilik çiftliği kuran Didar Bekbauov, birtakım günler saat 18:00 ila 23:00 suları ortasında kesintiler yaşandığını söylemiş, bunun en fazla Mart 2022’ye kadar devam edeceğini düşündüklerini belirtmişti. Bu durum on binlerce dolara mal olacaktı ve riskliydi. Çünkü çalışan sistemlerin apansız durması, soğuk hava nedeniyle arızalara yol açabilirdi. Lakin tüm bunlar, madencilerin gözünü korkutmamış, şirketler çalışmaya devam etmişti. Şimdiyse durum, hiç olmadığı kadar kötü bir halde…
Ocak 2022: Madenciler için eşi gibisi görülmemiş bir belirsizlik başladı
Kazakistan, geçtiğimiz günlerde başlayan karışıklıklar nedeniyle Bitcoin madencilerinin kabusu haline geldi. Yağma üzere olayların sıklığı, maden çiftliklerinin alarm durumuna geçmesine yol açtı. Hatta bölgeden gelen haberlere nazaran birtakım maden çiftlikleri, tesis güvenliğini sağlayabilmek ismine çeşitli tedbirler aldılar. Neyse ki şimdiye kadar rastgele bir yağma durumu bildirilmedi. Pekala sorun ne mi? Sayısı tam olarak bilinmeyen ve günlerdir çalıştırılamayan madencilik cihazları, devam eden huzursuzluk ve ülkede bulunan Rus askerler…
Kazakistan’daki madencileri bir ortaya getiren otoriteler, ne yapacaklarını bilemiyorlar. Yetkililer tarafından yapılan tek açıklama, şu an için tek sıkıntılarının tesisleri korumak olduğu tarafında. Kazakistan Ulusal Blok Zinciri ve Veri Merkezleri Endüstrisi Birliği Lideri Alan Dorjiyev tarafından yapılan açıklamalarda, şu an için tüm çiftliklerin inançta olduğu lakin yarın neyle karşılaşılacağının kimse tarafından bilinmediği söz ediliyor. Şayet protestolar ülkenin kuzeyindeki maden çiftliklerine kayarsa, kripto para dünyasını çok daha makus günler bekliyor olabilir. Şu an için beklemekten öteki bir dermanımız de ne yazık ki yok…
Kazakistan’daki olayların kripto para topluluğuna olan bilançosu:
Madencilik dünyasının gözdesi haline gelen ülkede yaşanan karışıklıklar, Bitcoin ağının daima olarak çalışabilmesi için harcadığı hesaplama gücü ölçüsünü, yani Bitcoin hash rateini yüzde 12 düşürdü. Ayrıyeten belirsizlik ortamı, yatırımcıların kaçmasına ve inançlı limanlara sığınmasına yol açtı. Analistler, yaşanan olayların Kazakistan’daki madencilik sektörüne 7,2 milyon dolara mal olabileceğini düşünüyorlar. Olaylar uzadıkça, hash rate düşmeye devam ettikçe ve yatırımcı kaçtıkça, kripto para dalı daha fazla yara almaya devam edecek. Bu da başta Bitcoin olmak üzere tüm kripto para ünitelerinin fiyatını etkileyecek.
Neden gitmiyorlar?
Olaylar bu kadar çığırından çıkmışken madencilerin Kazakistan’ı neden terk etmediğini düşünüyor olabilirsiniz. Bu türlü bir şey, ne yazık ki pek de mümkün değil. Zira etrafta, gücün Kazakistan’daki kadar ucuz olduğu öteki bir ülke yok. Üstelik kimi ülkelerde yaptırımlar da mevcut. Hal bu türlü olunca da tek deva ABD. Lakin Kazakistan’dan ABD’ye gitmek, sayısız riskle dolu. Bu riskler neler mi?
Madencilik şirketleri, kullandıkları aygıtların çok değerli olduğunu, bu aygıtların taşınması sırasında hasar görebileceğini düşünüyorlar. Ayrıyeten ülkedeki maden çiftliklerini Kazakistan’dan ABD’ye taşımak için 2 hafta gibi uzun bir mühlet gerekiyor. Üstelik sıkıntılar bunlardan ibaret değil. ABD’de Bitcoin çiftliği kurmak pek de kolay bir iş değil ve bir maden çiftliğinin kurulabilmesi için aylarca hazırlık yapılması gerekiyor. Yani madenciler için Kazakistan’da kalıp olayların yatışmasını temenni etmekten diğer bir deva kalmamış durumda…
Bu içerik yatırım tavsiyesi kapsamında bedellendirilemez.