Proxy, Türkçe’de ‘Vekil’ manasına gelen İngilizce bir sözdür. Vekil, lisanımıza Arapça’dan geçmiş olan ve ‘Birinin, işini görmesi için kendi yerine bıraktığı yahut yetki verdiği kimse” manasına gelen bir sözdür. Proxy sözünü anlamak, yaptığı işi anlamak açısından da kıymetlidir.
Vekil sunucu yahut yetkili sunucu olarak da isimlendirebileceğimiz Proxy nedir, ne işe fayda, tipleri nelerdir gelin yakından bakalım..
Öncelikle, Proxy nedir?
İnternet’e bağlanan her bilgisayarın tıpkı konutlarımız üzere adresleri bulunur. İnternet protokolü (IP) adıyla bilinen bu adresler, tıpkı halde girdiğimiz internet sitelerinde de bulunur. Yani IP numarasını bildiğiniz sitelere bu sayıları yazarak da girebilirsiniz. Lakin doğal ki ne gerek var buna! Bu yüzden her sitenin bir alan ismi var. İşte Proxy burada devreye giriyor. Adeta bilgisayar içinde öteki bir bilgisayar üzere davranarak IP numaranızın internet üzerinde görülmesini engelliyorlar. Hasebiyle kendilerini bir özgürlük savaşçısı ya da kalenizi koruyan muhafızlar olarak görebilirsiniz.
İnternet üzerinde bir siteye girdiğimizde bilgisayarımız ve sitenin bağlı olduğu sunucular ortasında bir cins trafik yani bir bilgi akışı kelam mevzusudur. İnternet kullanıcıları, proxy kullanmadığında internet ortamında büsbütün görünür olurlar. Ortaya proxy girdiğinde bilgisayarımız sırf proxy ile temasa geçerek isteklerde bulunur. Proxy bu talebi internet sitesinin arkasındaki sunuculara yollar.
Peki Proxy ne işe fayda?
Proxy kullanarak engellenmiş sitelere girebilir, internette daha süratli ve güvenli dolaşabilirsiniz. Birtakım Proxy’lerin maksadı internette kimliği gizlemekten fazla filtreleme/zararlı sitelere girişi engelleme ya da bant genişliğinden tasarruf ederek bilgi akışını hızlandırmaktır. Kişisel yararlarının yanında şirketler için de yararları vardır. Şirket içinde gizli kalması gereken dökümanlar gibi bilgisayarda oluşturulabilen ve internette paylaşılabilen her şey için ekstra inançlı bir ortam sunar.
Proxy çeşitleri nelerdir?
- Forward Proxy (Yönlendirme Proxy’si)
- Transparent Proxy (Şeffaf Proxy)
- Anonymous Proxy (Anonim Proxy)
- High Anonymity Proxy (Yüksek Anonimlik Proxy’si)
- Distorting Proxy (Proxy Bozma)
- Data Center Proxy (Veri Merkezi Proxy’si)
- Residential Proxy (Konut Proxy’si)
- Public Proxy (Genel Proxy)
- Shared Proxy (Paylaşılan Proxy)
- SSL Proxy (Secure Socket Layer/ İnançlı Yuva Katmanı Proxy’si)
- Rotating Proxy (Dönen Proxy)
- Reverse Proxy (Ters Proxy)
- HTTP Proxy
- SOCKS Proxy
- ELITE Proxy
Her proxy temelde tıpkı işlevi görse de kullanım gayeleri bakımından farklılıklar gösterirler.
Proxy ayarlarına nasıl erişilir?
Windows 10 için Proxy ayarlarına erişme:
- Adım #1: Ayarlar sekmesini açın.
- Adım #2: “Network&Internet” kısmını açın.
- Adım #3: Listeden Proxy/Ara Sunucu sözünü seçin.
Adım #1: Ayarlar sekmesini açın.
Sol altta bulunan “Başlat”a tıklıyoruz. Akabinde simgesi çark olan “Ayarlar”a geliyoruz.
Adım #2: “Network&Internet” kısmını açın.
“Ayarlar” sekmesindeki “Network&Internet” yazan yere tıklıyoruz.
Adım #3: Listeden Proxy/Ara Sunucu sözünü seçin.
Solda bulunan listeden Proxy/Ara Sunucu ifadesine tıklayarak ayarların otomatik algılanması için on/açık pozisyonuna getiriyoruz.
MacOS için Proxy ayarlarına erişme:
- Adım #1: Apple menüsünü açın ve sistem tercihlerinden Network/Ağ’a ulaşın.
- Adım #2: Tercih ettiğiniz ağı seçin ve Advanced/Gelişmiş sözüne tıklayın.
- Adım #3: Proxy ayarlarını seçin ve tercih ettiğiniz ayarı uygulayın.
Adım #1: Apple menüsünü açın ve sistem tercihlerinden Network/Ağ’a ulaşın.
Masaüstünde sol üst köşesinde bulunan Apple simgesine tıklayarak Apple menüsünü açıyoruz. Akabinde, Sistem Tercihleri’nden Network/Ağ’ı seçiyoruz.
Adım #2: Tercih ettiğiniz ağı seçin ve Advanced/Gelişmiş tabirine tıklayın.
Ethernet yahut Wi-Fi, hangi ağı kullanıyorsak onu seçiyoruz. Akabinde, Advanced/Gelişmiş tabirine tıklıyoruz.
Adım #3: Proxy ayarlarını seçin ve tercih ettiğiniz ayarı uygulayın.
Proxy ayarlarına erişim sağlamak için “Proxies” sekmesine tıklıyoruz. Bu sekmeden de kullandığımız proxy neyse onu seçiyoruz.
Proxy’nin olumsuz istikametleri nelerdir?
Son olarak, Proxy kullanmanın pek çok faydası olsa bile insanı sıkıntıdan çıkarabilen istikametleri de yok değil. Ani irtibat ve hizmet kesintileri yaşanabilir yahut önbelleğe alınmayan sitelere giriş yapma suratını düşürebilir. Proxy seçerken çok dikkat etmeli zira kablosuz ağınızdaki davetsiz konuklar aktifliğinizi görebilir. Son olarak proxylerin tümü uygulama temelli olarak çalışırlar ve bu yüzden tüm aygıtı kapsayamaz.